‘Ερχεται η νέα οικονομική διακυβέρνηση
Άρχισε η «μάχη» στην Ευρωζώνη για τα δημοσιονομικά στη μετά Covid-19 εποχή
Των Έφης Τριήρη και Μωυσή Λίτση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε χθες τον διάλογο για την αλλαγή του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης στη μετά Covid-19 εποχή, καθώς η κρίση έφερε στο προσκήνιο υψηλότερα χρέη και ελλείμματα, μεγαλύτερες αποκλίσεις και ανισότητες, μαζί και την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό τα κράτη-μέλη θα κληθούν να βρουν πειστικές απαντήσεις και να συμβιβαστούν σε ρεαλιστικές θέσεις πάνω σε 11 ερωτήματα που θα κρίνουν το οικονομικό μέλλον της Ε.Ε. σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιδιώκει να διαδραματίσει έναν πιο ισχυρό ρόλο στον παγκόσμιο χάρτη.
Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται νέοι κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης, ικανοί να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις. Από την πρώτη στιγμή που θεσπίστηκε, το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε. αποτέλεσε οδηγό για τις χώρες-μέλη προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής τους, να συντονίσουν τις οικονομικές πολιτικές τους, να αντιμετωπίσουν τις μακροοικονομικές ανισορροπίες και να διασφαλίσουν υγιή δημοσιονομικά. Παρότι το πλαίσιο αυτό έχει τροποποιηθεί κατά καιρούς προκειμένου να ανταποκρίνεται σε νέες οικονομικές προκλήσεις, παραμένουν πολλά τρωτά και περίπλοκα σημεία τα οποία δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο σημερινό περίπλοκο οικονομικό περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν αρχίζει μία δημόσια συζήτηση, που αναμένεται να κρατήσει έως το 2023, με σκοπό να απαντηθούν κάποια βασικά ερωτήματα σχετικά με το πλαίσιο που θα πρέπει να έχει το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης.
Η επανέναρξη της συζήτησης θα εστιάσει στην άποψη της Κομισιόν για την αποτελεσματικότητα του πλαισίου οικονομικής επιτήρησης που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 όσο και στα μαθήματα που εξήχθησαν από την κρίση του Covid-19.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί όλους τους βασικούς συντελεστές να μετάσχουν στη δημόσια συζήτηση προκειμένου να οικοδομηθεί συναίνεση για το πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης. Όπως αναφέρει στο χθεσινό της ανακοινωθέν η Κομισιόν, είναι ζωτικής σημασίας να υπάρξει ένα πλαίσιο που θα μπορεί να στηρίξει πλήρως τα κράτη-μέλη προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας και να απαντήσουν στις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα λάβει υπόψη όλες τις απόψεις που θα ακουστούν κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης. Το πρώτο τρίμηνο του 2022 θα δώσει κατευθύνσεις για τη δημοσιονομική πολιτική για την επόμενη περίοδο, με στόχο να διευκολύνει τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών και να προετοιμάσει τα Προγράμματα Σταθερότητας και Σύγκλισης των κρατών-μελών.
Οι κατευθύνσεις αυτές θα αντανακλούν τη διεθνή οικονομική κατάσταση, την ξεχωριστή κατάσταση κάθε κράτους
-μέλους και τη συζήτηση για το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης. Η Κομισιόν θα δώσει προσανατολισμούς για πιθανές αλλαγές στο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης, με στόχο να επιτευχθεί ευρεία συναίνεση μέσα στο 2023.
Η δημόσια συζήτηση για την αναθεώρηση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης πρέπει να λάβει υπόψη και να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που έχουν διαπιστωθεί από το 2020. Αυτά περιλαμβάνουν το πώς: θα εξασφαλίσουμε βιώσιμα δημοσιονομικά, θα προλάβουμε και διορθώσουμε τις μακροοικονομικές ανισορροπίες, θα απλοποιήσουμε τους υπάρχοντες κανόνες και θα βελτιώσουμε τη διαφάνεια και την επιβολή τους.
Τα 11 ερωτήματα που χρειάζονται απαντήσεις
Στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οικονομικής διακυβέρνησης, η Ε.Ε. καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα:
* Πώς μπορεί να βελτιωθεί το πλαίσιο για τη διασφάλιση βιώσιμων δημοσιονομικών σε όλες τις χώρες-μέλη και για την εξάλειψη των υφιστάμενων μακροοικονομικών ανισορροπιών αλλά και την αποφυγή νέων;
* Πώς μπορεί το πλαίσιο να διασφαλίσει υπεύθυνες δημοσιονομικές πολιτικές που να διασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, επιτρέποντας παράλληλα βραχυπρόθεσμη μακροοικονομική σταθεροποίηση;
* Πώς μπορεί το πλαίσιο να δώσει κίνητρα στα κράτη-μέλη να αναλάβουν τις βασικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που απαιτούνται για την επίτευξη της Πράσινης Συμφωνίας και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των σημερινών και των αυριανών οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως η διπλή μετάβαση, διατηρώντας παράλληλα εγγυήσεις έναντι των κινδύνων για τη βιωσιμότητα του χρέους;
* Πώς μπορεί να απλοποιηθεί το πλαίσιο της Ε.Ε. και να βελτιωθεί η διαφάνεια της εφαρμογής του;
* Πώς μπορεί το πλαίσιο εποπτείας να επικεντρωθεί στα κράτη-μέλη με πιο πιεστικές προκλήσεις πολιτικής και να διασφαλίσει ποιοτικό διάλογο και συμμετοχή;
* Από ποιες απόψεις μπορεί ο σχεδιασμός, η διακυβέρνηση και η λειτουργία του RRF να παρέχουν χρήσιμες γνώσεις όσον αφορά την οικονομική διακυβέρνηση μέσω βελτίωσης της ιδιοκτησίας, της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, της επιβολής και της αλληλεπίδρασης μεταξύ της οικονομικής και της δημοσιονομικής διάστασης καθώς και της απασχόλησης;
* Υπάρχει περιθώριο ενίσχυσης των εθνικών δημοσιονομικών πλαισίων και βελτίωσης της αλληλεπίδρασής τους με το δημοσιονομικό πλαίσιο της Ε.Ε.;
* Πώς μπορεί το πλαίσιο να εξασφαλίσει αποτελεσματική επιβολή; Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των οικονομικών κυρώσεων, του κόστους αναγνώρισης και των θετικών κινήτρων;
* Υπό το φως των επιπτώσεων της κρίσης Covid-19 και των νέων προσωρινών εργαλείων πολιτικής που ξεκίνησαν ως απάντηση σε αυτήν, πώς μπορεί
-συμπεριλαμβανομένων σ’ αυτό το πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, της Διαδικασίας Μακροοικονομικών Ανισορροπιών και, ευρύτερα, του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου- να διασφαλιστεί καλύτερα μια επαρκής και συντονισμένη πολιτική απάντηση σε επίπεδο Ε.Ε. και σε εθνικό επίπεδο;
* Πώς πρέπει το πλαίσιο να λάβει υπόψη τη διάσταση της Ζώνης του ευρώ και την ατζέντα για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης;
* Λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η κρίση του Covid-19 έχει αναδιαμορφώσει τις οικονομίες μας, υπάρχουν άλλες προκλήσεις που το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης πρέπει να επηρεάσει πέρα από αυτές που έχουν εντοπιστεί έως τώρα;
naftemporiki.gr