Μόνικα Μπελούτσι: Ξέρουν το όνομά μου, αλλά όχι ποια πραγματικά είμαι

Η ιταλίδα σταρ προετοιμάζεται πυρετωδώς για να παρουσιάσει στο Ηρώδειο μια παράσταση αφιερωμένη στη Μαρία Κάλλας. Το ΒΗΜΑgazino τη συνάντησε και μίλησε μαζί της για την αξέχαστη ντίβα της όπερας, το νόημα της ζωής και τη δική της φιλοσοφία γύρω από την ομορφιά.

Λίγα πράγματα μπορούν να ταράξουν τη μεσημβρινή ραστώνη ενός κυκλαδίτικου νησιού όσο η ξαφνική εμφάνιση μιας πραγματικής σταρ. Το εμπέδωσα περιμένοντας τη Μόνικα Μπελούτσι σε ένα κεντρικό café στη Νάουσα της Πάρου. Μόλις πρόβαλε από το γραφικό στενό η ατμόσφαιρα απέκτησε ένταση, τα μάτια ζωντάνεψαν και την κοίταζαν αχόρταγα, ένας παπαράτσι προσπάθησε να κρυφτεί σε μια γωνιά αλλά ο τηλεφακός του τον πρόδωσε. Η ιταλίδα ηθοποιός έχει συνηθίσει να πληρώνει αυτό «το μικρό τίμημα», όπως το χαρακτήρισε. Οταν τη βλέπεις από κοντά είναι αδύνατον να μη χαζέψεις το πρόσωπό της: το βλέμμα της διαθέτει βάθος, το γέλιο της είναι αυθόρμητο και δυνατό. Στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου θα βρεθεί στη σκηνή του Ηρωδείου για να μεταμορφωθεί σε Μαρία Κάλλας, ερμηνεύοντας έναν μονόλογο με αποσπάσματα από επιστολές και αναμνήσεις της αξέχαστης ντίβας της όπερας, στην παράσταση «Maria Callas. Lettres & Mémoires» που παρουσιάστηκε στη Γαλλία την περασμένη σεζόν γοητεύοντας το κοινό.

^{Συναντιόμαστε στην Πάρο, ένα νησί που επισκέπτεστε συχνά. Τι σας αρέσει εδώ;}

«Ηρθα για διακοπές πριν από λίγα χρόνια και πέρασα πολύ ωραία. Μια στο τόσο την επισκέπτομαι την Πάρο. Ηρθα πέρυσι, είμαι εδώ και εφέτος. Το αγαπώ αυτό το νησί. Πέραν της προφανούς του ομορφιάς, έχει μια γλυκύτητα, οι άνθρωποι είναι φιλικοί και καλόκαρδοι, υπάρχει κάτι που δεν μπορώ να το εξηγήσω. Νιώθω οικειότητα με την ενέργεια και την ατμόσφαιρα αυτού του μέρους. Σαν να βρήκα κάποιες ρίζες εδώ».

^{Τον Σεπτέμβριο θα βρεθείτε και στην Αθήνα για να παρουσιάσετε την παράσταση «Maria Callas. Lettres & Mémoires». Πώς εμπλακήκατε σε αυτό το πρότζεκτ;}

«Ο σκηνοθέτης Τομ Βολφ, ο οποίος έχει κάνει μια φοβερή έρευνα για την Κάλλας και δημιούργησε μάλιστα το πολύ ωραίο ντοκιμαντέρ «Maria by Callas», βρήκε κάποιες επιστολές της από ανθρώπους του περιβάλλοντός της. Με πήρε τηλέφωνο, ήρθε στο σπίτι μου και μου έδωσε να διαβάσω ένα γράμμα της και ένα απόσπασμα από τα ημερολόγιά της προτείνοντάς μου να κάνουμε μαζί αυτή την παράσταση. Ηταν πολύ συγκινητική εμπειρία και δέχθηκα αμέσως – παρότι θα ήταν η πρώτη φορά για μένα στο θέατρο. Η Κάλλας υπήρξε μια πραγματικά ξεχωριστή γυναίκα. Για μένα το ενδιαφέρον στην περίπτωσή της έγκειται σε ένα αναπάντεχο δίπολο: η μεγάλη σταρ ήταν παράλληλα μια γυναίκα συναισθηματική, με απλή καρδιά. Μπορούσε να εκφράζει τα συναισθήματά της και να τα μεταδίδει στους γύρω της. Επάνω στη σκηνή αναπαριστώ πιο πολύ αυτή της την πλευρά, την πιο προσωπική, τη Μαρία και όχι την Κάλλας. Φυσικά και τη διέκρινε μια ασύγκριτη καλλιτεχνική αύρα, υπήρξε μια εκπληκτική τραγουδίστρια. Πιστεύω όμως πως το σπάνιο ταλέντο της προέρχεται από άλλα χαρακτηριστικά της: από την ευθραυστότητα και την ευαισθησία της. Η καρδιά της μπορούσε να ραγίσει τόσο εύκολα. Ηταν μια δυνατή προσωπικότητα και παράλληλα τόσο ευάλωτη».

^{Γιατί πιστεύετε ότι σκέφτηκε εσάς ο σκηνοθέτης;}

«Νομίζω ίσως λόγω του μεσογειακού μου ταμπεραμέντου. Η Κάλλας ήταν Ελληνίδα, όμως η καριέρα της εκτοξεύτηκε στην Ιταλία και είχε ζήσει για χρόνια στη Γαλλία. Κι εγώ έχω ακολουθήσει μια παρόμοια πορεία. Πιστεύω βέβαια ότι ο πλέον αρμόδιος για να σας απαντήσει είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης».

^{Φαντάζομαι ότι χρειάστηκε να κάνετε έρευνα προκειμένου να την καταλάβετε καλύτερα. Τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;}

«Το ότι υπήρξε μια πολύ μοντέρνα και θαρραλέα γυναίκα. Δεν ακολουθούσε το ρεύμα ή τις επιταγές της κοινωνίας, αλλά την καρδιά της κι αυτό θέλει κουράγιο. Πάλεψε για το δικαίωμά της στην ευτυχία. Πήρε διαζύγιο στην Ιταλία σε μια εποχή που δεν μπορούσες να χωρίσεις – εκείνη την περίοδο οι γυναίκες είχαν ταυτότητα μόνο ως μητέρες ή σύζυγοι κάποιου άνδρα. Εδωσε τη ζωή της στην όπερα. Είδα μια συνέντευξή της όπου έλεγε: «Η μοίρα μου με έδεσε με το τραγούδι, αυτό ήταν το πεπρωμένο μου και δεν υπήρχε άλλος δρόμος». Συγκλονίστηκα. Για εκείνη δεν υπήρχε ελεύθερη βούληση. Μοιάζει όταν τα λέει αυτά σαν ηρωίδα σε αρχαία ελληνική τραγωδία. Ή σαν ηρωίδα όπερας. Προτιμώ να τη σκέφτομαι ως Κάρμεν και όχι ως Μήδεια. Υπάρχουν πλάνα από ένα ανέβασμα της «Κάρμεν» στο Αμβούργο όπου τη βλέπεις, την ακούς και μπορείς να καταλάβεις ότι ήταν ήδη με τον Ωνάση. Είναι καταπληκτική, φλογερή, γεμάτη πάθος, μια γυναικά σε επαφή με τη θηλυκότητά της, το νιώθεις, έχει ανακαλύψει τον αισθησιασμό και τη σαρκική πλευρά της. Μέχρι τότε τραγουδούσε μεν κομψά και με βάθος αλλά χωρίς ερωτισμό».

^{Διάβασα ότι δοκιμάσατε κάποια φορέματά της και σας ταίριαζαν τέλεια. Το θεωρήσατε αυτό σημάδι της μοίρας;}

«Ξέρετε, αυτή η διαδικασία με έβαλε μόνο στη σκέψη ότι δεν είχε προλάβει να φτάσει στην ηλικία που βρίσκομαι σήμερα, τα 55. Πέθανε στα 53 της. Μου είχαν προτείνει κι άλλες φορές να ανεβώ στη σκηνή του θεάτρου αλλά δεν είχα βρει τη δύναμη να το κάνω. Αυτή τη φορά ο φόβος μου υπερνικήθηκε από τη γοητεία που μου ασκεί αυτή η γυναίκα».

^{Πολλοί χαρακτηρίζουν τραγική τη ζωή της. Συμφωνείτε;}

«Καθόλου. Εζησε ελεύθερη. Η ζωή της μπορεί να ήταν σύντομη αλλά έκανε αυτό που ήθελε. Εκανε τις επιλογές της. Ηταν φυσικά μια γυναίκα με ισχύ, μπορούσε να λέει ό,τι θέλει. Για αυτό παραμένει ένα είδωλο που η λάμψη του δεν θαμπώνει. Οι θαυμαστές της την περίμεναν έξω από τα ξενοδοχεία, όπως περίμεναν οι φαν της ροκ τους Rolling Stones. Η λατρεία που της έδειχναν είναι αδιανόητη και η όπερα δεν είναι μαζική σαν την ποπ μουσική. Η Κάλλας όμως έγινε φαινόμενο της ποπ κουλτούρας. Και στις συνεντεύξεις της φαινόταν τόσο γενναιόδωρη και άμεση, τόσο αυθεντική και ειλικρινής. Ξέρετε, παρότι φοβόμουν επειδή δεν είχα ξανακάνει θέατρο, ένιωσα προστατευμένη από αυτή τη συναρπαστική προσωπικότητα. Το λέω με πολύ ταπεινό τρόπο: νιώθω ευτυχής που είχα την ευκαιρία να της δώσω φωνή. Στη γενική πρόβα όπου έρχονται διάφοροι φίλοι και συνεργάτες να δουν την παράσταση και να πουν τη γνώμη τους συνέβη κάτι μαγικό, μια πεταλούδα εμφανίστηκε από το πουθενά, κάθισε για λίγο στον λαιμό μου και πέταξε μακριά».

^{Εσείς έχετε ζήσει με τους δικούς σας όρους;}

«Νομίζω πως ναι. Βέβαια εγώ είμαι τυχερή, είναι εύκολο, είμαι μια γυναίκα που ζει στον 21ο αιώνα. Θέλω να πιστεύω πως έχω πάρει μόνη μου τις αποφάσεις μου. Αναρωτιέμαι βέβαια κάποιες φορές πόσο ελεύθεροι είμαστε. Δεν θα ήθελα να ξέρω αν υπάρχει αυτό που λέμε ειμαρμένη, προτιμώ να παραμείνει μυστικό αυτό για πάντα».

 

^{Οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες που έχουν οι άλλοι για εσάς δεν σας επηρεάζουν;}

«Είμαι δημόσιο πρόσωπο λόγω της δουλειάς μου, όμως την ιδιωτική μου ζωή την κρατώ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ξέρουν το όνομά μου, αλλά όχι ποια πραγματικά είμαι. Με ενοχλεί να έχουν προσδοκίες από μένα άνθρωποι που δεν με γνωρίζουν προσωπικά. Είμαι εκ φύσεως λίγο εσωστρεφής, εξ ου και έχω καταφέρει να επιβιώσω σε αυτή τη βιομηχανία».

^{Τον φόβο σας για τη σκηνή τον έχετε πλέον ξεπεράσει;}

«Οχι! Είναι πάρα πολύ δύσκολο, στα παρασκήνια πριν από κάθε παράσταση νομίζω ότι θα πάθω καρδιακή προσβολή, τόσο δυνατά χτυπάει η καρδιά μου, όμως κάθε φορά κατεβαίνω από τη σκηνή ζωντανή».

^{Το lockdown πού το περάσατε;}

«Βρισκόμουν στη Νοτιοδυτική Γαλλία. Ηταν ευχάριστη συγκυρία αυτή γιατί ήμουν κοντά στη φύση αυτούς τους δύσκολους μήνες. Με τα παιδιά μου και με φίλους μου. Επρεπε να βοηθάω τη μικρή μου κόρη για τις απαιτήσεις του σχολείου και επικεντρώθηκα εκεί. Περιμέναμε να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και ο χρόνος περνούσε. Σκέφτομαι ότι ίσως μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου χρειαστεί να παρθούν κι άλλα μέτρα. Θέλω να ελπίζω ότι το 2021 θα επιστρέψουν τα πράγματα στους κανονικούς ρυθμούς τους».

^{Το ονοματεπώνυμό σας είναι συνώνυμο της ομορφιάς. Εσείς πώς την ορίζετε;}

«Η Κάλλας έλεγε πως το τραγούδι για εκείνη ήταν ένας τρόπος να έρθει σε επαφή με κάτι ανώτερο. Ετσι θα όριζα κι εγώ την ομορφιά, ως ένα ιδεώδες που δεν αφορά μόνο το φυσικό κάλλος. Υπάρχει και η ομορφιά της ψυχής. Οταν ακούς τη φωνή της Κάλλας να τραγουδάει και θέλεις να κλάψεις, όταν βλέπεις ένα μωρό που χαμογελάει στη γιαγιά του, όταν κοιτάζεις ένα λουλούδι που ανθίζει… Η πραγματικότητα μπορεί να είναι τόσο βίαιη και δύσκολη και πρέπει να αντλούμε δύναμη από τις σύντομες στιγμές που η ομορφιά φανερώνεται μπροστά στα μάτια μας. Νομίζω ότι για εμάς, τους Ιταλούς, τους Ελληνες, τους Γάλλους ίσως, αυτή είναι μια φυσική διαδικασία. Είναι μέρος της κουλτούρας και της φιλοσοφίας μας το να εκτιμάμε ό,τι κάθε ημέρα μπορεί να μας χαρίσει. Ξέρουμε ενστικτωδώς σχεδόν ότι το νόημα της ζωής βρίσκεται στα πιο απλά πράγματα».

^{Αν σας ζητούσα να μου κάνετε μια ανάλυση της προσωπικότητάς σας με βάση το πόσο σας έχουν επηρεάσει οι τόποι στους οποίους έχετε ζήσει τι θα μου λέγατε;}

«Θα έλεγα ότι είμαι μεσογειακή. Η ιταλική φύση μου είναι έντονη, έχω μόνο ένα διαβατήριο κι αυτό είναι το ιταλικό. Στη Γαλλία μού αρέσει ο σεβασμός του προσωπικού χώρου, μια απόσταση που κρατούν οι Γάλλοι, δύσκολα γίνεται ενοχλητικός κανείς στο Παρίσι και έτσι νιώθω πιο ελεύθερη. Η γαλλική πρωτεύουσα είναι μια κοιτίδα του Πολιτισμού και των Τεχνών, υπάρχει λόγος που όλοι οι καλλιτέχνες ήθελαν και θέλουν μια φορά στη ζωή τους να ζήσουν λίγο εκεί. Είναι επίσης μια πανέμορφη πόλη και χαίρομαι που ζω εκεί. Αγαπώ την Ελλάδα, αγαπώ την Πορτογαλία. Οποτε βρίσκομαι στις ΗΠΑ για δουλειά απολαμβάνω τον επαγγελματισμό τους και εκτιμώ το σινεμά τους, το εμπορικό και το πιο ανεξάρτητο, μου αρέσει να εργάζομαι εκεί, αλλά νομίζω ότι δεν θα μπορούσα να ζήσω στην Αμερική για μεγάλο διάστημα».

 

^{Ξέρετε, σας περίμενα πιο φαμ φατάλ και μου έχει κάνει εντύπωση το πόσο εύκολα και πηγαία γελάτε.}

«Μα το χιούμορ είναι τόσο σημαντικό! Εχω μεγαλώσει με τον Τοτό, με τον Εντουάρντο ντε Φιλίπο. Κουβαλώ μέσα μου και τον μεταπολεμικό κινηματογράφο της πατρίδας μου. Ο Βιτόριο ντε Σίκα ειδικά ήταν ένας καταπληκτικός σκηνοθέτης γιατί μπορούσε να φτιάξει κωμωδία από τα υλικά του δράματος. Εκείνες οι γενιές ήξεραν πως μπορεί να υπάρχει κάτι αστείο ακόμη και στις τραγικές στιγμές, αυτός είναι ο παραλογισμός της ύπαρξης».

^{Θα παίζατε έναν κανονικό ρόλο στο θέατρο τώρα που πήρατε το βάπτισμα του πυρός;}

«Μου έχουν ζητήσει να παίξω τη Μήδεια, αλλά δεν ξέρω. Εχω ακόμη δρόμο να διανύσω με την Κάλλας. Μετά όλα είναι πιθανά. Ας μην προτρέχουμε. Νεότερη βιαζόμουν τόσο πολύ να κάνω πράγματα, τώρα παίρνω τον χρόνο μου. Μαθαίνουμε τόσο πολλά από κάθε εμπειρία που καλό είναι να την απολαμβάνουμε».

^{Η μεγαλύτερη κόρη σας, η Ντέβα Κασέλ, έχει ήδη κάνει κάποια βήματα στον χώρο της σόουμπιζ. Θα σας άρεσε τα παιδιά σας να ακολουθήσουν τα βήματα των γονιών τους;}

«Προτιμώ να μη σκέφτομαι τις κόρες μου ως παιδιά μου αλλά ως ανεξάρτητες προσωπικότητες. Της Ντέβα της έγινε αυτή η πρόταση για την καμπάνια των D&G, το συζητήσαμε, ήθελε να το κάνει και είπε ναι. Οι μαθητές στα σχολεία της Γαλλίας είναι υποχρεωμένοι από το Γυμνάσιο ακόμη να κάνουν για μία εβδομάδα πρακτική άσκηση σε κάποιο εργασιακό περιβάλλον προκειμένου να εξοικειώνονται με τη δουλειά και τις απαιτήσεις της. Σε αυτό το πλαίσιο η κόρη μου έκανε ήδη δύο καμπάνιες. Παράλληλα φοιτά στο σχολείο και συνεχίζει την απλή ζωή της. Αν θελήσει να κάνει στο μέλλον ταινίες θα συνειδητοποιήσει ότι πρόκειται για μια σκληρή δουλειά στην οποία δεν αρκεί απλώς να είσαι όμορφος και θα πρέπει να γίνει επαγγελματίας. Βέβαια της αρέσει η μουσική, το γράψιμο, δεν έχει αποφασίσει, θα δούμε με τι θα ασχοληθεί τελικά».

^{Ας κλείσουμε τη συζήτησή μας επιστρέφοντας στην Κάλλας. Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που σας έχει διδάξει αυτή η παράσταση;}

«Μου έδωσε τη δυνατότητα μέσω της θεατρικής συνθήκης να έρθω σε επαφή με πολλούς ανθρώπους, να επικοινωνήσω μαζί τους. Υπάρχει τόσο έντονη ανταλλαγή ενέργειας μέσα σε μια αίθουσα θεάτρου. Πρόκειται για μια πολύ δυνατή εμπειρία. Είδα λοιπόν ότι όταν δώσεις αγάπη, θα πάρεις πίσω αγάπη».

INFO
«Μαρία Κάλλας: επιστολές και αναμνήσεις»: Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου.

tovima.gr