Σαν σήμερα-Πρωτάγιαση

ην παραμονή των Θεοφανίων, νωρίς το πρωί, ψάλλεται στις εκκλησίες η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών με  αναγνώσματα από την Παλαιά Διαθήκη και στην συνέχεια η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού, που ονομάζεται και Πρώτος Αγιασμός, Πρωτάγιαση ή Μικρός Αγιασμός, με λογοτεχνικότατες ευχές και ποιητικούς ύμνους.

Η ευλογία των υδάτων γίνεται μέσα στην εκκλησία, πάνω σε στολισμένη από κλαδιά μικροεξέδρα, όπου έχουν τοποθετηθεί αγγεία με νερό. Μετά το τέλος της λειτουργίας, ο ιερέας θα πάρει από το αγιασμένο αυτό νερό (τον αγιασμό) και θα βγει στα σπίτια και στα μαγαζιά της ενορίας του, «ν’ αγιάσει» και να διώξει το κακό. Ένας μικρός ή άλλος εκκλησιαστικός βοηθός του κρατά το σικλί (χάλκινο συνήθως δοχείο με τον αγιασμό) και ο παπάς, φορώντας μόνο πετραχήλι και κρατώντας την αγιαστούρα (δέσμη βασιλικού μετά του Σταυρού), ραντίζει εδώ κι εκεί, ψάλλοντας το «Εν Ιορδάνη», το τροπάριο των Θεοφανίων. Όλοι όσοι δέχονται τον αγιασμό προσφέρουν τον οβολό τους, συνήθως κέρματα, τα οποία συγκεντρώνει ο βοηθός του ιερέα.

Η Παραμονή των Θεοφανίων έχει καθιερωθεί από την Εκκλησία ως ημέρα αυστηράς νηστείας.