Αναπαραγωγικά παράδοξα
Τι έγιναν οι γυναίκες; Γιατί λείπουν μεγάλα ποσοστά γυναικείου πληθυσμού από ορισμένες κοινωνίες;
Το φύλο του παιδιού το καθορίζει ο άνδρας, όχι η γυναίκα που το κυοφορεί.
Η γυναίκα, ομόζυγη ως προς το ζεύγος χρωμοσωμάτων του φύλου (ΧΧ), παράγει ωάρια που έχουν όλα ένα (Χ). Ο ετερόζυγος αρσενικός γονέας, που έχει ένα Χ και ένα Υ χρωμόσωμα (και που με κάθε εκσπερμάτιση παράγει από 40 εκατ. έως 1,2 δισ. σπερματοζωάρια!) παράγει 50% σπερματοζωαρίων με (Χ) και 50% με (Υ).
Αν τύχει και γονιμοποιήσει το (Χ) θα γεννηθεί κορίτσι (ΧΧ) ενώ αν γονιμοποιήσει με (Υ) θα γεννηθεί αγόρι (ΧΥ). Η πιθανότητα είναι 50-50. Αρα, στους πληθυσμούς υπάρχει ίσο ποσοστό ανδρών-γυναικών.
Τι συμβαίνει λοιπόν σήμερα και οι απογραφές σε ορισμένες κοινωνίες δείχνουν μεγαλύτερα ποσοστά ανδρών από ό,τι γυναικών; Υπάρχουν απογραφές σε διάφορες περιόδους και κράτη με 18% λιγότερες γυναίκες, κι άλλες με 12%, 10%, κ.λπ.
Κάτι που φυσικά δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα παντρειάς, αφού υπάρχει μεγάλος αριθμός ανδρών που δεν μπορούν να βρουν συντρόφους και είναι ψυχολογικά καταβεβλημένοι γνωρίζοντας ότι θα τελειώσουν τη ζωή τους χωρίς τη δυνατότητα δημιουργίας δεσμού και αναπαραγωγής. Αλλη μια πολυπαθής ομάδα δυστυχισμένων ανθρώπων στην κοινωνία μας.
Οι έρευνες είναι πλέον πολλές και αξιόπιστες, όχι μόνον από τους σοβαρότατους των επιστημόνων, αλλά και από τους φορείς υλοποίησης (ΟΗΕ) αλλά και τους μεγάλους αριθμούς δεδομένων που είναι δημοσιευμένα και μάλιστα ορισμένα στα πεπραγμένα της Ακαδημίας των επιστημόνων των ΗΠΑ (άρα έχουν υποστεί επιστημονική κρίση προτού δημοσιευτούν).
Αυτή η χαμένη γενιά, όπως την ονόμασε η δρ Χίσκι, δεν περιορίζεται στην Ανατολή, τη βρίσκουμε σήμερα και στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης (Αρμενία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Τυνησία, κ.ά.). Παντού όμως οι στρεβλώσεις αυτές οδηγούν σε άλλες στρεβλώσεις, π.χ. αγοροπωλησίες νυφών, προίκα σε πλούσιους άνδρες για προσέλκυση νυφών, κ.ά.
Δυσάρεστη πρόβλεψη
Δεκαετίες πριν, επιστρέφοντας από την Αμερική, νεαρός τότε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο, είχα δημοσιοποιήσει τις ανησυχίες μου για μελλοντικά κοινωνικά προβλήματα που θα ανακύψουν στις χώρες που προκειμένου να ελέγξουν τη δημογραφική τους έκρηξη επέβαλαν με νόμο στις νέες οικογένειες τη γέννηση ενός μόνο παιδιού. Σε κοινωνίες ανδροκρατούμενες, χωρίς συστήματα κοινωνικής ασφάλειας και φροντίδας ενηλίκων, κ.ά. ήταν πρόδηλο ότι όλα τα ζευγάρια θα προτιμούσαν να είναι αγόρι το μοναδικό τους παιδί. Κι αυτό για να μείνει μαζί τους μετά την παντρειά, φροντίζοντας έτσι και τους ηλικιωμένους γονείς του.
Αφού, αν ήταν κορίτσι, θα έφευγε, αφήνοντάς τους μόνους και απροστάτευτους στα δύσκολα χρόνια. «Καταλαβαίνετε λοιπόν», είχα τονίσει «τι θα συμβαίνει όταν το ένα και μοναδικό παιδί που τους επιτρέπεται να έχουν θα είναι κορίτσι».
Είχε σοκάρει μάλιστα, δικαιολογημένα θα έλεγα, η φράση που χρησιμοποίησα «θα τα πνίγουν στον νεροχύτη μέχρι να αποκτήσουν αγόρι». Τονίζοντας, χρόνια πριν, ότι αυτό θα αλλοιώσει την αναλογία 50-50 των δύο φύλων, που μελλοντικά θα οδηγήσει στο πρόβλημα υπεράριθμων ανδρών και έλλειψη γυναικών, κ.λπ. Στο ίδιο άρθρο μάλιστα υποστήριζα ότι τυχόν πλούσιες οικογένειες, με τα πολλά χρήματά τους θα αγοράζουν κρυφά το δικαίωμα τεκνοποιίας φτωχών οικογενειών, δηλώνοντας το δικό τους 2ο ή 3ο παιδί ως ξένο, ως παιδί του ενός ή του άλλου φτωχού γείτονα, μέχρι να αποκτήσουν τον αρσενικό κληρονόμο του πλούτου τους. Εναντι αντιτίμου φυσικά!
Να λοιπόν που 2-3 δεκαετίες αργότερα οι προβλέψεις μου αυτές επαληθεύονται πλήρως. Κράτη που επέβαλαν τέτοιες επιλογές ελέγχου του δημογραφικού τους προβλήματος, στις απογραφές εμφανίζουν σήμερα τα ελλείποντα ποσοστά γυναικών που προανέφερα, με όλες τις δυσάρεστες παράπλευρες συνέπειες. Οι μετέπειτα τεχνολογικές εξελίξεις, όπως π.χ. η χρήση υπερήχων, προσφέρει νέες δυνατότητες διάγνωσης και επιλογής του φύλου στα έμβρυα, που επίσης οδήγησαν σε αντίστοιχες διεργασίες με τις ίδιες συνέπειες.
Στην Κίνα και στην Ινδία η επιλογή με αυτή την τεχνολογία έδωσε 40 εκατομμύρια επιπλέον αγόρια, όπως υποστηρίζει η σειρά ντοκιμαντέρ «Αφύσικη Επιλογή». Υπάρχουν βέβαια και φωνές, όπως του καναδού καθηγητή Μπρίκερ, που στο πρόσφατο βιβλίο του «Ο άδειος πλανήτης» υποστηρίζει ότι η μείωση του γυναικείου πληθυσμού οδηγεί στη μείωση των γεννήσεων και μπορεί να περιορίσει σήμερα το μεγάλο πρόβλημα της δημογραφικής έκρηξης του κόσμου!
Με την ανάλυση του DNA μάλιστα που γίνεται σήμερα για διάφορους λόγους (μελέτες κληρονομικών ασθενειών, γονιδιωματική αποτύπωση συγκεκριμένων τύπων ασθενειών, κ.ά.) έρχονται στην επιφάνεια και τα άλλα προβλήματα που προανέφερα. Πολλά παιδιά δηλ. στις χώρες αυτές έχουν το DNA των πλούσιων γονιών τους, και όχι των φτωχών γειτόνων που δηλώνονται εικονικά ως γονείς τους. Φαίνονται δηλαδή παιδιά των φτωχών γονιών με το «φτωχό επίθετο», αλλά δεν είναι.
Μελλοντικές συνέπειες
Τελειώνοντας, πρέπει να τονίσω ότι η κοινωνία μας, συχνά ανέτοιμη, κάνει ασυλλόγιστα τέτοιες επιπόλαιες και κοντόφθαλμες βιολογικές επεμβάσεις στον πληθυσμό της χωρίς οργάνωση και μέτρα που θα επέβαλλαν την αποφυγή μελλοντικών προβλημάτων.
Ακόμη και σήμερα δείτε τι γίνεται με τους δότες σπέρματος, την τεχνητή γονιμοποίηση, τις μεταφυτεύσεις εμβρύων, τις κλωνοποιήσεις, τις αναστοιχειοθετήσεις DNA εμβρύων (θυμηθείτε τον κινέζο καθηγητή Dr He), τις υιοθεσίες, κ.ά. Σε 2-3 δεκαετίες θα βλέπουμε να ζευγαρώνουν γονείς από διαφορετικές περιοχές, επαρχίες ή ακόμη και χώρες, χωρίς να γνωρίζουν ότι είναι αδέλφια κανονικά ή και ετεροθαλή από το σπέρμα του ίδιου πατέρα ή παιδιά της ίδιας μητέρας.
Με αφάνταστα δυσάρεστες ομοζυγωτίες που θα δημιουργούν προβλήματα υγείας, κ.λπ. στα παιδιά που θα γεννηθούν. Οι πιθανότητες σας φαίνονται μικρές αλλά θα συμβαίνουν. Ισως η ευκολία και το χαμηλό πλέον κόστος αλληλούχισης (ανάγνωσης) του DNA που οδηγεί ήδη πολλούς συνανθρώπους μας να αλληλουχίσουν το DNA τους να είναι κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή τέτοιων επικίνδυνων γάμων και τεκνοποιίας.
*Ο κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης είναι ομότιμος καθηγητής Γενετικής στο ΑΠΘ.
tovima.gr
