Τήλος: Το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί της Ελλάδας
Η Τήλος θα μπορεί σταδιακά να εξάγει την επιπλέον ενέργεια στην Κω και ο στόχος είναι να αναπτυχθούν παρόμοια έργα και σε άλλα μικρά νησιά της Ευρώπης.
Πριν ένα μήνα, ανάμεσα στους τρεις φιναλίστ, στην κατηγορία «Ενεργειακά Νησιά» των βραβείων Βιώσιμης Ενέργειας (EU Sustainable Energy Awards), βρέθηκε το νησί της Τήλου με το καινοτόμο έργο TILOS, ύστερα από επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το νησί που έχει δείξει διαχρονική αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες, ενώ είχε υποδεχθεί στο έδαφος του τον πρώτο γάμο ομοφυλόφιλων στην Ελλάδα, πρωτοπορεί και στα ενεργειακά θέματα.
Στο έργο TILOS συμμετέχουν 13 εταίροι από 7 ευρωπαϊκές χώρες, με επικεφαλής το Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας του Περιβάλλοντος του ΑΕΙ Πειραιά TT και με συμμετοχή επίσης από ελληνικής πλευράς του ΔΕΔΔΗΕ, της εταιρίας EUNICE, της εταιρίας Eurosol και της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς. Το έργο ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (11 εκατομμύρια από την Επιτροπή και 4 από ιδιώτες).
Το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού της ΕΕ θα είναι χρηματικό ποσό (20.000 ευρώ), το οποίο οι δημοτικές αρχές θα διαθέσουν για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ηλιακών συλλεκτών στον προσφυγικό καταυλισμό που φιλοξενεί το ακριτικό νησί.
Οι στόχοι του προγράμματος:
-Μέγιστη διείσδυση ΑΠΕ και υψηλά επίπεδα ενεργειακής αυτονομίας για το έξυπνο μικροδίκτυο (~100%) αλλά και ολόκληρο το νησί της Τήλου (>60%)
-Εξαγωγές πράσινης ενέργειας προς το σύστημα Νίσυρος-Κως υπό εγγυημένους όρους
-Ευστάθεια του τοπικού ηλεκτρικού μικροδικτύου
-Επικουρικές υπηρεσίες προς το δίκτυο του συστήματος Νίσυρος-Κως
Το πλάνο ήταν, με τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου Τήλου, να επιτευχθεί η μέγιστη και σχεδόν καθολική ενεργειακή αυτονομία για το ακριτικό νησί των Δωδεκανήσων, το οποίο μέχρι σήμερα τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια από τον πετρελαϊκό σταθμό της Κω μέσω υποβρύχιας διασύνδεσης.
Αρχικά προβλέπεται η κάλυψη των αναγκών του νησιού, κατά ελάχιστο σε ποσοστό 60%-70% και στη συνέχεια στο 100% με τη δυνατότητα, τις καλές μέρες να υπάρχει και περίσσευμα. Από την ολοκλήρωση του σχεδίου προβλέπεται εξοικονόμηση της τάξης των 350.000 ευρώ ετησίως (κόστος ηλεκτροπαραγωγής).
Το καινοτόμο σύστημα που εγκαταστάθηκε στο νησί είναι υβριδικό, καθώς συνδυάζει τεχνολογίες τόσο παραγωγής (ανεμογεννήτρια και φωτοβολταϊκό πάρκο), όσο και αποθήκευσης ενέργειας (συσσωρευτές), και είναι το πρώτο του είδους του που πραγματοποιείται στη Μεσόγειο, με δυνατότητα επίσης εξαγωγών εγγυημένης ενέργειας προς το ηλεκτρικό δίκτυο της Κω.
Όπως σημειώνει η WWF, στην παρούσα φάση, και χωρίς την παραμικρή οικονομική επιβάρυνση των κατοίκων, πραγματοποιείται εγκατάσταση έξυπνων μετρητών στο σύνολο σχεδόν των οικημάτων του νησιού, με δυνατότητα και διαχείρισης των ηλεκτρικών φορτίων προς όφελος των νησιωτών, καθιστώντας την Τήλο την πρώτη περιοχή στη χώρα όπου πραγματοποιούνται εγκαταστάσεις έξυπνων μετρητών σε καθολικό βαθμό.
Μέσα στον Ιούνιο ολοκληρώνεται η εγκατάσταση μεσαίας ισχύος ανεμογεννήτριας και φωτοβολταϊκού πάρκου, ενώ με την έλευση και των συσσωρευτών (μπαταριών) στο τέλος του καλοκαιριού το ολοκληρωμένο πλέον σύστημα θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία.
Η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου στις αρχές του 2019 θα σημάνει μια νέα εποχή για τη νησιωτικότητα παγκοσμίως.
Αποθεωτικό άρθρο του Guardian
Τα παραπάνω «ανάγκασαν» τον βρετανικό Guardian να αφιερώσει ένα μεγάλο ρεπορτάζ στο νησί. Στο κείμενο γίνεται εκτενής αναφορά στον εκλιπόντα δήμαρχο Τάσο Αλιφέρη, έναν περιβαλλοντολόγο που απαγόρευσε το κυνήγι στο νησί το 1993 προς όφελος της βιοποικιλότητας, ενώ τέλεσε τους πρώτους γάμους ανάμεσα σε άτομο ιδίου φύλου στη χώρα μας.
«Αυτό το νησάκι των Δωδεκανήσων είναι ένας βιότοπος, ένα καταφύγιο της άγριας φύσης, με περισσότερα από 150 είδη ντόπιων και αποδημητικών πουλιών, περισσότερα από 650 είδη φυτών και έναν μόνιμο πληθυσμό περίπου 500 κατοίκων. Η Τήλος οφείλει αυτή τη βιοποικιλότητά της σε ένα δίκτυο υπόγειων πηγών που δίνουν ζωή στους πέντε υδροβιότοπους του νησιού», αναφέρει ο Guardian.
Η σημερινή δήμαρχος του νησιού Μαρία Καμμά συνεχίζει το έργο του Τ. Αλιφέρη για τη βιώσιμη ανάπτυξη ενώ απέστειλε πρόσκληση σε οικογένειες προσφύγων να εγκατασταθούν στην Τήλο.
Σε συνεργασία με την ΜΚΟ SolidarityNow και την UNHCR δημιουργεί προστατευόμενα καταλύματα, μαθήματα γλώσσας και προγράμματα καθοδήγησης για να βοηθήσει τους αιτούντες άσυλο να δημιουργήσουν επιχειρήσεις βιολογικής γεωργίας σε συνεργασία με τους ντόπιους. Την ίδια ώρα σε ανάπτυξη βρίσκεται και το Tilos Park, μια μη κερδοσκοπική ένωση κατοίκων που έχει συσταθεί για την προστασία και την προώθηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού και την αναβάθμιση του Κέντρου Πληροφόρησης. Μέσα από αυτό, ο επισκέπτης θα μπορεί να ενημερώνεται για τα μονοπάτια, τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού αλλά και τις δραστηριότητες που προσφέρει.
Η ελπίδα πλέον είναι το παράδειγμα της ακριτικής Τήλου να ακολουθηθεί και από άλλα νησιά του Αιγαίου.
