Σαν σήμερα-Ναγκίμπ Μαχφούζ 1911 – 2006
Αιγύπτιος συγγραφέας, ο πρώτος Άραβας που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1988. Ο Ναγκίμπ Μαχφούζ (Mahfouz Naguib) γεννήθηκε στο Κάιρο στις 11 Δεκεμβρίου 1911 και ήταν το έβδομο παιδί μιας φτωχής οικογένειας. Ο πατέρας ήταν δημόσιος υπάλληλος και ο νεαρός Ναγκίμπ ακολούθησε τα βήματά του. Παράλληλα, σπούδασε φιλοσοφία και αρθρογραφούσε σε εφημερίδες και περιοδικά.
Έγραψε περισσότερα από 40 μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων, όπως επίσης σενάρια για ταινίες και θεατρικά έργα. Από τα έργα του ξεχωρίζει η περίφημη «Τριλογία του Καΐρου» («Ο δρόμος κοντά στο παλάτι», «Το Παλάτι των επιθυμιών» και «Οι δρόμοι του Νείλου»), που κυκλοφόρησε την διετία 1956-1957.
Στο έργο του, ο Μαχφούζ περιγράφει την Αίγυπτο, την κοινωνία, τις γειτονιές και τους ανθρώπους της. Μία Αίγυπτο, που ισορροπεί ανάμεσα στην παράδοση και τον σύγχρονο κόσμο. Έγινε γνωστός από το μυθιστόρημά του «Τα παιδιά του Γκεμπελάουι» (1959), το οποίο θεωρήθηκε βλάσφημο από τους φανατικούς μουσουλμάνους, επειδή παρουσίαζε ένα αλληγορικό πορτρέτο του Θεού. Το βιβλίο του απαγορεύτηκε σε όλες τις ισλαμικές χώρες, εκτός από τον Λίβανο.
Το 1989, μετά τον «φετβά» κατά του Σαλμάν Ρούσντι για το βιβλίο του «Σατανικοί Στίχοι», ο εξτρεμιστής αιγύπτιος θεολόγος Ομάρ Αμπντούλ Ραχμάν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι εάν είχε τιμωρηθεί ο Μαχφούζ για «Τα παιδιά του Γκεμπελάουι», ο Ρούσντι ούτε που θα διενοείτο να το εκδώσει.
Το 1994 ήταν ένας χρόνος – σταθμός για τη ζωή του. Δέχτηκε επίθεση με μαχαίρι από φανατικούς μουσουλμάνους και τραυματίστηκε σοβαρά. Ο ίδιος γλίτωσε από την απόπειρα δολοφονίας, αλλά υπέστη ανεπανόρθωτες βλάβες, καθώς μία από τις μαχαιριές πείραξε τα νεύρα του δεξιού του χεριού, με το οποίο έγραφε.
Ο Μαχφούζ ήταν πολιτικοποιημένος, αλλά υποστήριζε τη μέση οδό. Ήταν επικριτής της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, υποστήριζε τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, αλλά ήταν και υπέρμαχος της συμφωνίας ειρήνης της Αιγύπτου με το Ισραήλ το 1978.
Πέθανε, πλήρης ημερών, στις 30 Αυγούστου 2006, από ακατάσχετη αιμορραγία, η οποία προκλήθηκε από την πτώση του στον δρόμο και τον τραυματισμό του στο κεφάλι.
Πολλά από τα βιβλία του Ναγκίμπ Μαχφούζ κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Ψυχογιός».
