Τζον Χάρισον (1693 – 1776)
O Τζον Χάρισον ήταν άγγλος κατασκευαστής ωρολογίων και οργάνων. Έμεινε στην ιστορία ως ο εφευρέτης του θαλάσσιου χρονομέτρου, με τη βοήθεια του οποίου έγινε εφικτός ο ακριβής προσδιορισμός του γεωγραφικού μήκους, γεγονός που διευκόλυνε τη ναυσιπλοΐα.
Γιος ξυλουργού και μηχανουργός ο ίδιος, γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου 1693 (3 Απριλίου με το νέο ημερολόγιο) στο Φόουλμπι της κομητείας Γιορκσάιρ. Από νεαρής ηλικίας ασχολήθηκε με την ωρολογοποιία. Το 1713 κατασκεύασε το πρώτο του ξύλινο επιτοίχιο ρολόι και το 1728 ασχολήθηκε με την κατασκευή ενός χρονομέτρου ακριβείας.
Μια σειρά τραγικών ναυαγίων, που οφείλονταν κατά τα φαινόμενα σε λάθη ναυτιλίας, εξώθησε τη βρετανική κυβέρνηση να δημιουργήσει το Συμβούλιο Γεωγραφικού Μήκους, το οποίο εξουσιοδοτήθηκε να αθλοθετήσει έπαθλο 20.000 λιρών για τον πρώτο που θα ανέπτυσσε ένα χρονόμετρο, με το οποίο το γεωγραφικό μήκος θα μπορούσε να προσδιοριστεί με ακρίβεια μισής μοίρας στο τέλος του ταξιδιού προς τις Δυτικές Ινδίες.
Ο Τζον Χάρισον ολοκλήρωσε το πρώτο του χρονόμετρο το 1735 κι έθεσε υποψηφιότητα για το έπαθλο. Κατόπιν κατασκεύασε άλλα τρία όργανα, το καθένα μικρότερο και ακριβέστερο από το προηγούμενο. Το 1762 το περίφημο ναυτικό χρονόμετρο No 4 βρέθηκε σε απόκλιση μόλις 5 δευτέρων λεπτών (1 1/4′ γεωγραφικού μήκους) στο τέλος ενός ταξιδιού στην Τζαμάικα.
Μολονότι όλα τα χρονόμετρά του ικανοποιούσαν τις προδιαγραφές που ορίστηκαν από το Συμβούλιο Γεωγραφικού Μήκους, δεν εισέπραξε χρήματα μέχρι το 1763, οπότε του καταβλήθηκαν 5.000 λίρες, ενώ μόλις το 1773 εξοφλήθηκε ολόκληρο το ποσό. Το μόνο τεχνικό χαρακτηριστικό τού χρονομέτρου του, που διατηρήθηκε από μεταγενέστερους κατασκευαστές, ήταν μία συσκευή που συντηρεί τη λειτουργία τού χρονομέτρου κατά το κούρδισμά του.
Ο Τζον Χάρισον πέθανε στο Λονδίνο, στις 24 Μαρτίου 1776, ανήμερα των 83ων γενεθλίων του. Το 2002 σε δημοσκόπηση του BBC κατέλαβε την 39η θέση στη λίστα με τους 100 Σπουδαιότερους Βρετανούς όλων των εποχών.
