Στις 12 Ιουλίου του 1904 έρχεται στον κόσμο ο Χιλιανός ποιητής Πάμπλο Νερούδα, «ο σπουδαιότερος ποιητής του 20ου αιώνα» σύμφωνα με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Τα έργα του είναι τα πιο πολυδιαβασμένα έργα ισπανόφωνου δημιουργού.
Μόνο ότι τον συγκινούσε είχε θέση στη σκέψη και στα ποιήματά του. Και ξεκάθαρα τον συγκινούσε ο έρωτας. «Υπήκοος θα είμαι πιστός των θελγήτρων σου», απευθύνεται στο γυναικείο σώμα, στο έργο του «Είκοσι ερωτικά ποιήματα». Τον συγκινούσε και η καταπίεση των αδυνάτων, η ταξική πάλη, ο μαρξισμός. Ο αγώνας των πολλών ενάντια στους λίγους, για έναν κόσμο με αξίες χωρίς αδικία. «Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι, όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του, όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο…». Δεν είναι λίγα τα ποιήματα του που θα μπορούσαν να θεωρηθούν πολιτικό μανιφέστο.
Ο Νερούδα υπήρξε ο ποιητής μιας συνεχούς επανάστασης της ποίησης για την ίδια την ποίηση. Μετά τις πρώτες ρομαντικές «ζωγραφιές» της νεότητας, τάχθηκε στην υπεράσπιση της πολυτάραχης Αμερικής του. Η πολιτική διάσταση των στίχων του συμβαδίζει με την αγάπη για την ελευθερία και την κοινή πορεία της ποίησης με τους ανθρώπους. Ο Νερούδα ανέβηκε και κατέβηκε τις Άνδεις και από εκεί αγκάλιασε όλη τη γη, σκορπώντας ένα μήνυμα όχι συμπάθειας, αλλά δύναμης. Δημιούργησε φως και δεν διαπραγματεύτηκε ούτε μια στιγμή την παντοδυναμία του ονείρου. Αντίθετα, πίστεψε σε αυτό, ως κάτι χειροπιαστό, πραγματικό.
Η βασίλισσα
Σε ονόμασα βασίλισσα.
Υπάρχουν ψηλότερες από σένα, ψηλότερες.
Υπάρχουν αγνότερες από σένα, αγνότερες.
Υπάρχουν ομορφότερες από σένα, ομορφότερες.
Αλλά εσύ είσαι η βασίλισσα.
Όταν περπατάς στο δρόμο
κανείς δε σε αναγνωρίζει.
Κανένας δε βλέπει το κρυστάλλινο σου στέμμα, κανένας δεν κοιτάζει
το από κόκκινο χρυσό χαλί
που πατάς καθώς περνάς,
το χαλί δεν υπάρχει.
Κι όταν εμφανίζεσαι
όλοι οι ποταμοί ακούγονται
στο κορμί μου, καμπάνες
σείουν τον ουρανό
κι ένας ύμνος γεμίζει τον κόσμο.
Μονάχα εσύ κι εγώ,
μονάχα εσύ κι εγώ, αγάπη μου,
τον ακούμε.
Ο Πάμπλο Νερούδα απαγγέλλει ποίηση στη Σοβιετική Ένωση (1950)
Μαζί με τον Νικόλας Γκιγιέν, τον εθνικό ποιητή της Κούβας
Πάμπλο Νερούδα και Σαλβαδόρ Αγέντε
Παράνομος, κάπου στις Άνδεις, προσπαθώντας να περάσει στην Αργεντινή (1948)
Μαζί με τη “μούσα” του (και τρίτη σύζυγό του), Ματίλντε Ουρούτια (1951)
Αμέσως μετά την απονομή του βραβείου Νόμπελ της Λογοτεχνίας στη Σουηδία (1971)
Με την Ματίλντε Ουρούτια στο σπίτι του, στην Ίσλα Νέγρα