Ετοιμοι οι 4 μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι που αλλάζουν την Ελλάδα
Του Κοσμά Ζακυνθινού
kzakinthinos@pegasus.gr
Εντάσεις, ανατροπές, ασφυκτικά dead lines και εν μέρει προσφυγές ολιγοήμερων παρατάσεων προς το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών καταγράφονται το τελευταίο διάστημα, σε όλο το μήκος των οδικών αξόνων που παραδίδονται καταληκτικά στο τέλος αυτού του μήνα.
Στο επόμενο 20ήμερο οι αυτοκινητόδρομοι πρέπει να παραδοθούν λειτουργικά, με τα χρονοδιαγράμματα να οριστικοποιούνται στις επόμενες ημέρες. Σε πρώτη φάση, η παράδοση 25 χλμ. του τμήματος Ευαγγελισμός – Σκοτίνα, αναμένεται να αποτελέσει σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Υποδομών, το πρώτο σημείο εγκαινίων του 2017. Στις επόμενες ημέρες αναμένεται η παράδοση του τμήματος που περιλαμβάνει τη Μεγάλη Σήραγγα Τεμπών μήκους 6 χλμ. αλλά και τις άλλες 2 (μία στα Τέμπη και μία στον Πλαταμώνα), με τις εργασίες να προχωρούν ήδη με μεγάλη ένταση. Το έργο είναι σαφέστατα εντυπωσιακό από τεχνικής άποψης, με τις 3 μεγάλες Σήραγγες να αντικαθιστούν το σημερινό επικίνδυνο πέρασμα της Κοιλάδας των Τεμπών αλλά και των στροφών του Πλαταμώνα.
Με την επίσημη λειτουργία του, θα κατεβάσει την χρονοαπόσταση Αθήνας-Θεσσαλονίκης σε 4 ώρες και 15 λεπτά, ενώ θα ολοκληρώσει τα έργα που ξεκίνησαν πριν από 45 και πλέον χρόνια, καθώς τα έργα ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1970, με τα πρώτα τμήματα για τη δημιουργία αυτοκινητόδρομου που θα συνδέει τις δύο ελληνικές μητροπόλεις.
Οι πρώτες αλλαγές στον κυκλοφοριακό χάρτη της χώρας καταγράφηκαν με την επίσημη παράδοση του πρώτου από τους πέντε αυτοκινητόδρομους που ξεκίνησαν να κατασκευάζονται το 2007 με σύμβαση παραχώρησης. Πρόκειται για τα τελευταία 3,5 χλμ της Περιμετρικής Καλαμάτας που παραδόθηκε από τον Μορέα στα τέλη του προηγούμενου έτους.
Αθήνα – Πάτρα
Σε 1:50 λεπτά τα 201,5 χλμ, με μέση ταχύτητα 120 χλμ
Ταχύτερες και ασφαλέστερες διελεύσεις υπόσχεται η ολοκλήρωση όλων των τμημάτων της Ολυμπίας Οδού, μειώνοντας την απόσταση μεταξύ Αθήνας – Πάτρας στα 201,5 χλμ και σε χρόνο στα 1:50 λεπτά, με μέση ταχύτητα 120 χιλιόμετρα την ώρα. Στην παρούσα φάση, το υπουργείο Υποδομών εξετάζει το αίτημα που κατέθεσε η κοινοπραξία Ολυμπία Οδός, που κατασκευάζει το τμήμα Κόρινθος – Πάτρα, για παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης του έργου επικαλούμενη τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν στις αρχές Ιανουαρίου.
Η κοινοπραξία, στο αίτημα για παράταση, υποστηρίζει πως εξαιτίας του χιονιά μεταξύ 6 και 12 Ιανουαρίου είχαν σταματήσει οι εργασίες και ζητά παράταση για «Λόγους Ανωτέρας Βίας». Όπως υποστηρίζουν, η σφοδρότατη κακοκαιρία που έπληξε τη χώρα και ιδιαίτερα τη βορειοανατολική Πελοπόννησο «κατέστησε αδύνατη τη συνέχιση των Κατασκευών (…) επί επτά συναπτές ημέρες και συγκεκριμένα από την Παρασκευή 06-01-2017 έως την Πέμπτη 12-01-2017». Η σφοδρότατη αυτή κακοκαιρία και οι συνέπειές της, οι οποίες δεν μπορούσαν να προβλεφθούν σε τέτοια έκταση, ούτε να αντιμετωπισθούν ή μετριασθούν ακόμη και με την επίδειξη άκρας επιμέλειας από την πλευρά του Παραχωρησιούχου, συνιστά Γεγονός Ανωτέρας Βίας. Συνεπώς δικαιούται παράτασης επτά ημερών.
Η Ολυμπία Οδός συνδέει τις τρεις Περιφέρειες και την Αθήνα με τη σημαντικότερη πύλη της Ελλάδας προς την Ευρώπη, το λιμάνι της Πάτρας. Ο νέος, σύγχρονος και άνετος αυτοκινητόδρομος θα προσφέρει αναβαθμισμένη και ασφαλέστερη σύνδεση προς το νοτιοδυτικό τμήμα της Ελλάδας και συγκεκριμένα προς και από το λιμάνι της Πάτρας, τους αρχαιολογικούς χώρους και τις τουριστικές περιοχές, ενισχύοντας τις εξαγωγές και την αγροτική παραγωγή.
Από την ημέρα Έναρξης Παραχώρησης, τον Αύγουστο του 2008, μέχρι και σήμερα οι προσπάθειες για την αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας έχουν αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα, με το συνολικό αριθμό θανατηφόρων ατυχημάτων να παρουσιάζει σημαντική μείωση, της τάξης του 60% (13 θανατηφόρα ατυχήματα το 2016 έναντι 33 το 2008). Η Ολυμπία Οδός είναι το μοναδικό έργο που κατασκευάζεται σε παράλληλες συνθήκες κυκλοφορίας στο 85% του δρόμου, καθιστώντας το έτσι ένα από τα δυσκολότερα έργα που γίνονται σήμερα στη χώρα. Η διαπλάτυνση της υφιστάμενης οδού είναι σε άλλα σημεία μονόπλευρη και σε άλλη αμφίπλευρη.
Στο τμήμα αυτό κατασκευάζονται 12 σήραγγες συνολικού μήκους 16 χλμ. Οι τέσσερις από αυτές, μήκους 8,2 χλμ., αποτελούν ένα σύμπλεγμα σηράγγων στην περιοχή της Παναγοπούλας, μεταξύ Αιγίου και Ρίου. Εκεί κατασκευάζεται και η μεγαλύτερη σήραγγα του αυτοκινητόδρομου, μήκους 4 χιλιομέτρων, η οποία είναι η τρίτη μεγαλύτερη στη χώρα.
Το σύμπλεγμα των σηράγγων της Παναγοπούλας είναι μια κατασκευαστική επιτυχία καθώς λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας της περιοχής χρειάστηκαν ειδικές μελέτες για την κατασκευή τους. Μια ακόμη ιδιαιτερότητα της περιοχής αυτής είναι ότι παράλληλα, πολύ κοντά και κάτω από τις σήραγγες του αυτοκινητοδρόμου κατασκευάζονται και οι σήραγγες του σιδηρόδρομου, κάνοντας το έργο τεχνικά ακόμη πιο δύσκολο. Οι σήραγγες διαθέτουν δύο λωρίδες κυκλοφορίας, πέντε πάρκινγκ ανά κατεύθυνση και 10 συνδετήριες σήραγγες (πέντε πεζών και πέντε οχημάτων).
Οι 209 γέφυρες του τμήματος Κόρινθος- Πάτρα και συγκεκριμένα 47 γέφυρες, 22 άνω διαβάσεις και 140 κάτω διαβάσεις ξεπερνούν σε ποσοστό ολοκλήρωσης το 92%. Οι 43 από αυτές είναι μεγαλύτερες από 25μ. και η μεγαλύτερη είναι του ποταμού Κράθι και έχει μήκος 190 μέτρα.
Αντίρριο – Ιωάννινα
Από τη Γέφυρα έως τα Ιωάννινα σε 1 ώρα και 40 λεπτά
Λίγες μόλις εβδομάδες απέμειναν μέχρι τη λειτουργική ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου, η αλματώδης πρόοδος κατασκευής του έργου είναι εμφανής σε όλο του το μήκος, ενώ ήδη δύο νέα μεγάλα αυτοτελή τμήματα, η παράκαμψη Αμφιλοχίας και το τμήμα Καμπή ? Πέρδικα, έχουν δοθεί σε κυκλοφορία μαζί με τα ήδη σε λειτουργία τμήματα της Παράκαμψης Αγρινίου και Άρτας – Φιλιππιάδας.
Πρόκειται για τμήματα που καλύπτουν το 57% του συνολικού μήκους του άξονα της Ιόνιας Οδού που είναι περίπου 196 χιλιόμετρα. Πέραν των 196 χλμ. νέου αυτοκινητοδρόμου, κατασκευάζονται ανάμεσα σε άλλα: 24 γέφυρες, 4 σήραγγες, 74 κάτω διαβάσεις και 36 άνω διαβάσεις. Στο τέλος του μήνα θα έχουμε με βεβαιότητα το τμήμα Γαβρολίμνη-Κεφαλόβρυσο μήκους 33χλμ., ενώ το δυσκολότερο τμήμα αναδεικνύεται το Αμφιλοχία-Άγιος Δημήτριος μήκους 27χλμ. που θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη πρόκληση στην προσπάθεια για τη λειτουργική Ιόνια.
Τα 2 άκρα του αυτοκινητόδρομου Αντίρριο-Γαβρολίμνη και Πέρδικα-Κοσμηρά (Εγνατία) είναι επίσης τμήματα που θα γίνει αγώνας για να δοθούν στην κυκλοφορία.
Στο τέλος Ιανουαρίου του 2017, η συνολική πρόοδος των κατασκευαστικών εργασιών στην Ιόνια Οδό άγγιζε το 89,23%. Στα εργοτάξια, στο τέλος Ιανουαρίου απασχολούνταν περισσότερα από 1.457 άτομα, ενώ ο συνολικός αριθμός των μηχανημάτων και των φορτηγών που χρησιμοποιούνταν (ιδιόκτητα, κατασκευαστικής κοινοπραξίας αλλά και μισθωμένα από την τοπική αγορά) ανερχόταν σε 1.045. Με την ολοκλήρωση του έργου τον Μάρτιο του 2017 το ταξίδι από τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου ως τα Ιωάννινα θα διαρκεί 1 ώρα και 40 λεπτά, την ώρα που σήμερα απαιτούνται 3 ώρες!
Κεντρική Οδός – E65
Μειωμένη κατά 30 λεπτά η απόσταση Ξυνιάδα – Τρίκαλα
Στα τέλη Μαρτίου αναμένεται η λειτουργία του μεσαίου τμήματος του Ε65 Ξυνιάδα-Τρίκαλα. Έχει μήκος περίπου 80 χλμ. και θα μειώσει την απόσταση από/προς τα Τρίκαλα κατά περίπου 30 λεπτά.
Το νότιο τμήμα Λαμία-Ξυνιάδα μήκους 32,5χλμ έχει ανατεθεί από το υπουργείο και αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή μέσα στο 2017 και να ολοκληρωθεί μέχρι το 2020.
Το Τμήμα Τρίκαλα – Εγνατία προχωρά βήμα-βήμα με την κατασκευάστρια εταιρεία (του Ε65) να έχει καταθέσει στις Επιτροπές Περιβάλλοντος των Περιφερειών Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχει εγκριθεί ομόφωνα και αναμένεται το επόμενο διάστημα η οριστική έγκριση των Περιβαλλοντικών Όρων.
Η πρόταση όπως αναφέρεται στον φάκελο, υποστηρίζει ότι η χάραξη αυτή είναι η καλύτερη δυνατή διότι δεν διέρχεται από περιοχές με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον ενώ υπάρχει μικρότερο κατασκευαστικό κόστος (δεν έχει μεγάλα τεχνικά έργα) αλλά και μικρότερο κόστος συντήρησης (είναι σε χαμηλότερο υψόμετρο σε σχέση με την αρχική χάραξη που κινούνταν ορεινά). Το κόστος έχει εκτιμηθεί σε περίπου 400 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι η επιλογή υπουργείου Υποδομών και παραχωρησιούχου είναι η χάραξη να ξεκινά από τα Τρίκαλα (όπου σήμερα σταματά ο αυτοκινητόδρομος) να περνά από Καλαμπάκα και μετά με βόρειο-ανατολική κατεύθυνση να «ακουμπά» στην Εγνατία στην περιοχή του Κηπουρειού Γρεβενών. Συνολικά το μήκος του είναι 62χλμ.
