Πώς επέστρεψαν οι σκέψεις για αλλαγή του ορίου εισόδου στη Βουλή από το 3% στο 5%
Κατά την «προσωπική άποψη» ενός κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της ΝΔ, «το όριο εισόδου στη Βουλή πρέπει να αυξηθεί». Προχθές, στα ερτζιανά, ο Μακάριος Λαζαρίδης έθεσε δημόσια προς συζήτηση ένα θέμα που κουβεντιάζουν ξανά οι ομοϊδεάτες του στα πηγαδάκια τους. Δεν είχε πρόταση για το πού πρέπει να πάει, «στο 5, στο 6, στο 7;» είπε. Είχε, ωστόσο, τη βεβαιότητα πως μια τέτοια παρέμβαση είναι αναγκαία. Αρκετοί άλλοι στο κυβερνών κόμμα κάνουν ένα βήμα παραπέρα, μιλούν πάλι ευθέως (αν και όχι μπροστά σε κάμερες ή μικρόφωνα) για αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέρριψε το ενδεχόμενο να τροποποιηθεί το εκλογικό σύστημα. Ούτε 20 μέρες νωρίτερα (στον ΣΚΑΪ) είχε δηλώσει πως οι εκλογές θα γίνουν το 2027 «με τον ισχύοντα νόμο». Στην επεξηγηματική ερώτηση «το 3%, το όριο εισόδου στη Βουλή, το συζητάτε να αλλάξει;» αποκρίθηκε «μα, σας απάντησα ήδη». Μετά, όμως, έσπευσε να προσθέσει ότι «δυστυχώς – είμαι πια 21 χρόνια βουλευτής – αυτή την εικόνα στο Κοινοβούλιο δεν την έχω ξαναδεί. Οχι μόνο ως προς τον αριθμό των κομμάτων, αυτό κατ’ ανάγκην δεν είναι πρόβλημα, αλλά φαίνεται ότι υπάρχει ένας διαγωνισμός από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου και του ΠΑΣΟΚ, για το ποιος θα χρησιμοποιήσει πιο τοξική φρασεολογία. Και αυτός ο ανταγωνισμός γίνεται ολοένα και χειρότερος».
Μετά το σοκ των ευρωεκλογών
Το σχόλιό του ερμηνεύτηκε από κάποιους σαν άνοιγμα ενός παραθύρου. Ειδικά όσοι υποστηρίζουν πως το εκλογικό όριο του 3% πρέπει να ανέβει στο 5% το είδαν σαν κίνηση που υποδηλώνει ότι ίσως να το σκεφτεί τελικά. Από τότε ξαναφούντωσε η σεναριολογία – η οποία, από τις περσινές ευρωεκλογές κι έπειτα, επιστρέφει σε τακτά χρονικά διαστήματα στους γαλάζιους κόλπους.
Για την ακρίβεια, η σχετική εισήγηση δεν κατατίθεται πρώτη φορά. Μετά το 28,31% της ευρωκάλπης – και το σοκ που προκάλεσε στην Κεντροδεξιά – αρκετοί πρότειναν την άνοδο του ορίου κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης. Μερικοί επιχειρηματολόγησαν υπέρ μιας τέτοιας πρωτοβουλίας λέγοντας ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία του Κοινοβουλίου. Τα παραδείγματα των διαδικαστικών – και όχι μόνο – προβλημάτων που αντιμετωπίζει η σημερινή οκτακομματική Βουλή (που ξεκίνησε ως εννιακομματική με την ΚΟ των «Σπαρτιατών» να κάθεται στα έδρανά της) θα λύνονταν, εκτιμούν. Με ένα ψηλότερο κατώφλι μειώνονται οι πιθανότητες να βρεθούν στην Ολομέλεια κομματίδια διαμαρτυρίας ή μιας χρήσης, λένε θιασώτες της ιδέας. Οι πιο πραγματιστές ανάμεσά τους επισημαίνουν πως έτσι θα αυξηθεί και το ποσοστό των κομμάτων τα οποία θα μείνουν εκτός βουλευτηρίου, μειώνοντας φυσικά τον πήχη της αυτοδυναμίας. Οσοι δεν συμφωνούν, τη χαρακτηρίζουν απόπειρα αλλοίωσης της λαϊκής ψήφου.
Συζητήσεις και για νέο νόμο
Πάντως, στα νεοδημοκρατικά παρασκήνια, εκτός από μια τέτοια αλλαγή συζητείται και το ενδεχόμενο να έρθει προς ψήφιση ένας νέος εκλογικός νόμος ο οποίος θα περιλαμβάνει έναν διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του μπόνους του πρώτου κόμματος. Υπέρμαχοι μιας τέτοιας εξέλιξης σημειώνουν πως χρειάζεται να μειωθεί με κάθε τρόπο ο κίνδυνος της πολιτικής αστάθειας – κίνδυνος ορατός στις δημοσκοπικές διαφάνειες με την πρόθεση ψήφου. Οποιοι είναι αντίθετοι, από την άλλη, επιμένουν ότι θα αποτελούσε ένα ακόμη πλήγμα στο θεσμικό προφίλ το οποίο προσπαθεί να διατηρήσει ο Πρωθυπουργός, αφού οι αντιπολιτευόμενοι θα τον κατηγορούσαν πως επιχειρεί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού.