Βαρθολομαίος: Η αλήθεια είναι χάρισμα που ελέγχει τον άνθρωπο
«Τα fake news φαίνεται ότι έχουν λάβει μορφή πανδημίας, προκαλούν σοβαρότατη ζημία στον πολιτισμό με άμεσες συνέπειες στην εκκλησιαστική ενότητα, την ορθή πληροφόρηση και την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στη δημοσιογραφία και την ενημέρωση, γενικώς σε όλα όσα προάγουν την αλήθεια και την κοινωνική συνοχή», τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του με το οποίο άρχισαν οι εργασίες του διήμερου συνεδρίου με τίτλο «Fake News & Εκκλησία: Όταν η αλήθεια δοκιμάζεται στον φυσικό της χώρο» που διοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη τα Τμήματα Θεολογίας και Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ανάδειξης Ελληνικού και Ορθόδοξου Πολιτισμού «ΑΕΝΑΟΣ».
«Η μείζων αληθινή είδηση των καιρών μας είναι ότι υπάρχουν ψευδείς ειδήσεις. Διαπιστώνουμε μετά λύπης ότι ακόμη και στον χώρο της εκκλησιαστικής δημοσιογραφίας διαχέονται και προωθούνται κατά καιρούς τέτοιας μορφής ειδήσεις προερχόμενες, ως επί το πλείστον από ιδιοτελή κίνητρα και σκοπιμότητες, οικονομικά συμφέροντα και επιδιώξεις», επισήμανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ανέφερε ότι αυτό αποδεικνύεται και από μία πρόχειρη έρευνα για το Ουκρανικό Εκκλησιαστικό Ζήτημα, το οποίο απασχολεί και το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
«Για το ζήτημα αυτό διοχετεύθηκαν αφειδώς στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης πολλές ψευδείς πληροφορίες, διαστρεβλωμένα τα ιστορικά γεγονότα και παραποιημένη η πραγματική αλήθεια, ενώ τα πραγματικά δεδομένα αποκρύφθηκαν επιμελώς ή σκοπίμως», υπογράμμισε ο κ. Βαρθολομαίος.
Ο τρόπος με τον οποίο διοχετεύονται οι ειδήσεις από τους πομπούς και λαμβάνονται από τους δέκτες μεταξύ αυτών και εκκλησιαστικές ειδήσεις οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος επιθυμεί την πληροφορία περισσότερο με πνεύμα περιέργειας, δεν επιδεικνύει όμως ενδιαφέρον για την αλήθεια. Η πληροφορία φαίνεται να είναι περισσότερο δελεαστική, αφού μεταποιείται σε καταναλωτικό αγαθό, σε αντίθεση με την αλήθεια, η οποία, όπως τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης «είναι χάρισμα, το οποίο ελέγχει τον άνθρωπο και τον καλεί να βιώσει αυτήν υπεύθυνα και με συνέπεια».
«Ο λόγος της Εκκλησίας είναι αληθινός, προφητικός και σωστικός και απώτερος στόχος της Εκκλησίας είναι να διαφυλάττει την αλήθεια, η οποία ελευθερώνει και σώζει», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ευχήθηκε το συνέδριο να συμβάλει στη διάδοση της αλήθειας και στον περιορισμό και στην εξάλειψη των ψευδών ειδήσεων.
Στον χαιρετισμό του ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος τόνισε ότι «στον κόσμο μας κυριαρχεί το ψεύδος, οι συνειδήσεις των ανθρώπων εκμαυλίζονται κι αυτό αναπαράγεται» και ότι «πολλά καθημερινά ψεύδη σε όλα τα επίπεδα της ζωής, η διάσπαση και το χάος τόσο στον κοινωνικό ιστό, όσο και στις ψυχές των πιστών είναι τα επακόλουθα».
Η ανθρώπινη ιδιοτέλεια και ποικίλα συμφέροντα επενδύουν συχνά σε αυτό το χάος, ανέφερε και πρόσθεσε ότι είναι προφανές ότι το λειτούργημα της δημοσιογραφίας συμμετέχει με τρόπο ιδιαίτερο σε αυτή την ηθική αναμέτρηση. Απόκειται στη συνείδηση εκάστου δημοσιογράφου ατομικά, αλλά και στο σύνολο του δημοσιογραφικού κόσμου η απόφαση για αταλάντευτη διακονία της αλήθειας, σημείωσε.
«Είναι ζήτημα εντιμότητας απέναντι στην ίδια τη ζωή», υπογράμμισε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος και πρόσθεσε ότι για την ελληνική κοινωνία ιδιαίτερα, γίνεται κάποτε ζήτημα αναγνώρισης της ταυτότητάς της.
Ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας τόνισε ότι δεν αποτελεί έκπληξη η σύμπραξη των δύο τμημάτων ενός από τα παλαιότερα του πανεπιστημίου (Θεολογίας) με το νεότερο (Δημοσιογραφίας) για ένα σύγχρονο θέμα, καθώς όποιος παρακολουθεί τα θέματα που χειρίζεται, ερευνά και παρουσιάζει η Θεολογική Σχολή γνωρίζει ότι βρίσκεται στον πυρήνα των θεμάτων που αφορούν την ελληνική κοινωνία.
Η τεχνολογία βοηθά και την παραγωγή και τη μετάδοση των fake news και θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να ξεχωρίσουμε την αλήθεια από το ψέμα, είπε ο πρύτανης του ΑΠΘ σημειώνοντας όμως ότι δεν φοβάται, ανησυχεί, γρηγορεί, παρακολουθεί και προσπαθεί όσο μπορεί να κατευθύνει τα πράγματα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Το συνέδριο πρωτοπορεί δείχνοντας ότι ο δρόμος για την προστασία της αλήθειας περνάει μέσα από τον ανοιχτό διάλογο. Η συμβολή της τολμηρής πρωτοβουλίας σε περιόδους πόλωσης, όπως αυτή που βιώνουμε, είναι πολυεπίπεδη ανέφερε στον χαιρετισμό του ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Γεώργιος Φλωρεντής.
Ο πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ, καθηγητής Παναγιώτης Σκαλτσής είπε ότι οι ψευδείς ειδήσεις μπορούν να διαμορφώνουν αστραπιαία αντιλήψεις και καταστάσεις και τόνισε την ανάγκη να υπάρξει συνέχεια της προσπάθειας που καταβάλλεται με το συνέδριο να εξεταστεί το θέμα των fake news στον ευαίσθητο χώρο της εκκλησίας.
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του ΑΠΘ, Γιώργος Καλλίρης είπε ότι τα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια είναι πιο συμμετοχικά και πιο συνεργατικά και ότι ιδιαίτερη θέση κατέχουν σε αυτό τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η διεύρυνση του κοινού των ΜΜΕ, το οποίο δεν είναι πλέον απλός αναγνώστης, ακροατής ή θεατής, αλλά ενεργός συμμέτοχος στη διαδικασία παραγωγής και διάχυσης ειδήσεων, παρά τα πολλά θετικά που έχει φέρει, κρύβει και πολλούς κινδύνους, μεταξύ άλλων, την ευκολότερη διοχέτευση μη διασταυρωμένων πληροφοριών, τόνισε.
Ο χώρος της εκκλησίας είναι ευαίσθητος, καθώς επηρεάζει εν πολλοίς τον τρόπο σκέψης εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι παντρεύονται και ψηφίζουν με βάση τα θρησκευτικά τους πιστεύω, τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Ανάδειξης Ελληνικού και Ορθόδοξου Πολιτισμού «ΑΕΝΑΟΣ», Ανδρέας Λουδάρος. Ο κόσμος αλλάζει και κάποιοι έχουν τα μέσα, τα εργαλεία να αλλάξουν τον κόσμο προς το χειρότερο, να επηρεάσουν τη σκέψη των ανθρώπων και πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε για το τι συμβαίνει όταν η αλήθεια δοκιμάζεται στον φυσικό της χώρο, την εκκλησία, είπε ο κ. Λουδάρος.
Το συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη, Βαρθολομαίου και του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου.
zougla.gr
