Ακόμη και τα πολύ πρόωρα μωρά γεννιούνται «θωρακισμένα» ενάντια στις λοιμώξεις

Μια νέα σουηδική μελέτη δείχνει ότι ακόμη και αυτά των 24 εβδομάδων διαθέτουν προστατευτικά μητρικά αντι-ιικά αντισώματα.

Ακόμη και τα πρόωρα βρέφη διαθέτουν αντιιικά αντισώματα τα οποία μεταφέρονται στον οργανισμό τους από εκείνον της μητέρας τους, αναφέρουν ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη της Σουηδίας σε δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Nature Medicine». Τα νέα ευρήματα, σύμφωνα με τους ειδικούς, ανοίγουν νέους δρόμους σχετικά με τις προσεγγίσεις που αφορούν την ευαισθησία των νεογέννητων και δη των πρόωρων μωρών στις λοιμώξεις.

Η παθητική άμυνα ενάντια
στις λοιμώξεις

Τα αντισώματα που μεταφέρονται από το αίμα της εγκύου στο έμβρυο που κυοφορεί χαρίζουν παθητική άμυνα ενάντια στις λοιμώξεις όταν το μωρό θα έλθει στον κόσμο. Δεδομένου ότι αυτή η διαδικασία λαμβάνει χώρα κυρίως κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης, οι γιατροί πίστευαν μέχρι σήμερα ότι τα πολύ πρόωρα μωρά δεν είναι «θωρακισμένα» με αυτά τα προστατευτικά αντισώματα.

Ωστόσο τώρα οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Καρολίνσκα και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Καρολίνσκα οι οποίοι ανέλυσαν όλο το φάσμα των αντι-ιικών αντισωμάτων των νεογέννητων βρεφών έχουν καλά νέα για τα προωράκια. «Είδαμε ότι μωρά που γεννήθηκαν ακόμη και στην 24η εβδομάδα της κύησης διαθέτουν επίσης μητρικά αντισώματα, γεγονός που μας εξέπληξε» ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης δρ Πέτερ Μπρόντιν, ερευνητής στο Εργαστήριο SciLifeLab (Science for Life Laboratory) και στο Τμήμα για την Υγεία Γυναίκας και Παιδιού του Ινστιτούτου Καρολίνσκα.

Ιδιο «ρεπερτόριο» μητρικών αντισωμάτων

Η μελέτη περιέλαβε 78 ζεύγη μητέρων-παιδιών – 32 από τα μωρά ήταν πολύ πρόωρα (είχαν γεννηθεί πριν από την 30ή εβδομάδα της κύησης) ενώ 46 είχαν γεννηθεί τελειόμηνα. Η ανάλυση έδειξε ότι το «ρεπερτόριο» μητρικών αντισωμάτων ήταν το ίδιο και στις δύο ομάδες βρεφών. «Ελπίζω ότι τα νέα ευρήματα θα συμβάλουν στο να αμφισβητήσουμε ορισμένες προκαταλήψεις σχετικά με το ανοσοποιητικό σύστημα των νεογνών και την ευαισθησία τους στις λοιμώξεις ώστε να είμαστε σε θέση να φροντίσουμε ακόμη καλύτερα τα μωρά και ιδίως τα πρόωρα» σημείωσε ο δρ Μπρόντιν και πρόσθεσε: «Τα πρόωρα βρέφη μπορεί να είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητα στις λοιμώξεις, όχι όμως επειδή εμφανίζουν έλλειψη μητρικών αντισωμάτων. Πρέπει να επικεντρωθούμε σε άλλες πιθανές αιτίες, όπως για παράδειγμα το ότι τα πρόωρα δεν έχουν πλήρως ανεπτυγμένους πνεύμονες ή τόσο ισχυρό δερματικό φραγμό».

Με χρήση «νομπελικής» μεθόδου

Προκειμένου να διεξαχθεί η μελέτη οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια νέα μέθοδο η οποία επιτρέπει την ταυτόχρονη ανάλυση της παρουσίας αντισωμάτων ενάντια σε όλους τους ιούς που μπορούν να προσβάλουν τον άνθρωπο (με εξαίρεση τον ιό Ζίκα). Η μέθοδος αυτή (bacteriophages display) αναπτύχθηκε από αμερικανούς επιστήμονες και βασίζεται στη χρήση βακτηριοφάγων (ιών που μολύνουν βακτήρια) – έλαβε μάλιστα το Νομπέλ Χημείας για το 2018. Σε τι συνίσταται; Με απλά λόγια, βασίζεται στην ικανότητα του να κάνει κάποιος ιικά σωματίδια που ονομάζονται βακτηριοφάγοι να παρουσιάσουν μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη στην επιφάνειά τους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, συνολικά η «βιβλιοθήκη» των βακτηριοφάγων παρουσίασε περισσότερα από 93.000 διαφορετικά πεπτίδια (μικρά τμήματα πρωτεΐνών που αποτελούνται από μακρύτερες ή κοντύτερες αλυσίδες αμινοξέων, των δομικών υλικών των πρωτεϊνών) που ανήκαν σε περισσότερα από 206 είδη ιών 1.000 και πλέον στελεχών. Η βιβλιοθήκη αυτή αναμείχθηκε με πλάσμα αίματος και όσα αντισώματα υπήρχαν στο δείγμα του πλάσματος προσδέθηκαν στους βακτηριοφάγους με αποτέλεσμα να καταστούν ανιχνεύσιμα από τους ερευνητές.

Η ανάλυση διεξήχθη σε δείγματα που ελήφθησαν κατά τη γέννηση καθώς και στην πρώτη, στην τέταρτη και στη δωδέκατη εβδομάδα ζωής των μωρών. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η προστασία που παρείχαν τα αντισώματα είχε διαφορετική διάρκεια ανάλογα με τον ιό. Αυτό μαρτυρεί ότι η μεταφορά αντισωμάτων από τη μητέρα στο έμβρυο δεν είναι τυχαία αλλά ακολουθεί κάποια σειρά – αυτή την πιθανότητα διερευνά αυτή τη στιγμή η ομάδα του Καρολίνσκα.

«Πυξίδα» για ανάπτυξη εμβολίων

Σύμφωνα με τον δρα Μπρόντιν, η μελέτη παρέχει και άλλη μια πολύτιμη πληροφορία: ποια τμήματα των ιικών πρωτεϊνών στοχεύουν τα αντισώματα, γεγονός άκρως σημαντικό για την ανάπτυξη εμβολίων. «Αν όλα τα μητρικά αντισώματα στοχεύουν ένα συγκεκριμένο τμήμα κάποιας ιικής πρωτεΐνης είναι κάτι σημαντικό να το γνωρίζουμε καθώς σε αυτό το τμήμα θα πρέπει να επικεντρώνεται και το εκάστοτε εμβόλιο. Ελπίζω ότι τα αποτελέσματά μας θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άλλες ομάδες για την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων εμβολίων, όπως ενάντια στον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό ο οποίος αποτελεί μεγάλο «εχθρό» των μωρών κάθε χειμώνα».

tovima.gr