Το μουντιάλ του τρόμου.

   Ξεκίνησε χθες το παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, διεξαγόμενο για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού σε αραβική χώρα, στο Κατάρ, με σκορ, δυστυχώς όχι ποδοσφαιρικό, 7.000 θανάτων που σημειώθηκαν για την διεκπεραίωση των κατασκευαστικών έργων.

Δεν μπορώ να μην ομολογήσω την εσωτερική ταραχή που ένιωσα βλέποντας το σκίτσο του Ηλία Μακρή, δημοσιευθέν εχθές στην Καθημερινή, με την μπάλα στο γρασίδι στη σέντρα έτοιμη να χτυπηθεί για να ξεκινήσει το ματς και από κάτω το ανθρώπινο κρανίο, ισόσχημο με την μπάλα, να στέκει μακάβρια εκεί που τα χρυσοπληρωμένα παπούτσια των παικτών, για τις επόμενες μέρες, θα διαγράψουν μερικά χιλιόμετρα στρωμένα από πακτωλούς χρημάτων.

Η πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών που έχασαν τη ζωή τους προέρχονταν από χώρες όπως η Ινδία, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και η Σρι Λάνκα, χώρες δηλαδή όπου οι άνθρωποι αυτοί λογίζονται, απ’ τις μεγάλες εταιρείες, ως «φθηνά εργατικά χέρια» όπου ευτυχώς, ίσως για τους διοργανωτές, εκείνοι οι 7.000 δεν είχαν ελπίδα αγοράς ενός εισιτηρίου σε κανένα προσεχή αγώνα.

   Κι εκεί που προσπαθούσα να σκεφτώ μια μικρή κωμόπολη ερειπωμένη, όπως απεικονίζεται συχνά με δραματουργία στα αμερικανικά γουέστερν των 40s και 50s αναρωτήθηκα στο όνομα ποιου «μεγαλείου» ή «ιδεώδους» χάθηκαν αυτές οι ζωές. Στο αθλητικό ιδεώδες; στο όνομα της παγκόσμιας γιορτής που διαφημίζουν τα συνδρομητικά κανάλια με τα πατατάκια και την μπίρα στα σαλόνια των ποδοσφαιρόφιλων; στους διάσημους παίκτες όπου το είδωλό τους καθρεφτίζεται ως πρότυπο στα γεμάτα θαυμασμό μάτια των δεκατετράχρονων και δεκαεξάχρονων εφήβων; στην τουριστική και εν συνεχεία οικονομική ανάπτυξη μιας μικρής χώρας του χάρτη; Σε τι; Το ερώτημα καίει αναπάντητο.

Όσον αφορά για το πρότυπο των παικτών στους νέους και στις νέες εδώ θα μου επιτρέψετε να κρατήσω μερικές επιφυλάξεις. Ας αναλύσουμε το υποτιθέμενο υγιές πρότυπο των παικτών με ένα υποβαλλόμενο (από εμένα αλλά και πολλών άλλων) ερώτημα: Τι θα αποτελούσε υγιές πρότυπο σήμερα: ένας αθλητής που μάχεται για την προσωπική του υπέρβαση που φυσικά, αφού μιλάμε για ομαδικό άθλημα, θα ωφελήσει και την ομάδα με σκοπό την αυτοπροβολή του στα μέσα, στις αδρά πληρωμένες προτάσεις για διαφημίσεις σαμπουάν και εσωρούχων (και μην ξεχνάμε πως αυτό περνά στη νέα γενιά ως το νέο κουλ να αυτοπροσφέρεσαι ως διαφημιστικό προϊόν στο σύστημα και μάλιστα δωρεάν) ή να μάχεσαι απλώς (και το επίρρημα εδώ δεν έχει καμία χροιά ειρωνείας) για ένα κλαδί ελιάς, όπως οι αρχαίοι μας πρόγονοι, για την προσωπική σου νίκη και κατάκτηση; Αυτό θα έπρεπε να προβληματίζει τα νέα παιδιά, όχι η πράξη αυτή καθ’ εαυτή αλλά το κίνητρο της πράξης, διότι δεν είμαι καθόλου οπαδός του μακιαβελικού: ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Σύμφωνοι, ο σκοπός είναι η νίκη της ομάδας, αλλά η νίκη της ομάδας για ποιο σκοπό; για το χρήμα ή για το ιδεώδες; Κι αναρωτιέμαι γιατί όταν βρίσκονται πολύ κοντά αυτά τα δύο τείνουν, αμοιβαία, να χάνουν την αξία τους.

   Ας χαρούν όλοι οι ποδοσφαιρόφιλοι του κόσμου αυτό το γεγονός. Ας φωνάξουν στο σαλόνι τους, ας αγκαλιαστούν στις μπιραρίες, ας έρθουν πιο κοντά, ας μοιραστούν τη χαρά και τη λύπη τους, έστω και έτσι. Κάθε φορά όμως που ο διαιτητής σφυρίζει τρεις φορές για τη λήξη του αγώνα, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, ας συλλογιστούν –μην πω προσευχηθούν– τους 7.000 συνανθρώπους τους που των δικών τους χεριών αποτέλεσμα ήταν αυτό που μόλις παρακολούθησαν κι όχι των πολυαγαπημένων, μπροστά στις κάμερες, συντελεστών.