“Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται”
Γράφει η Αναστασία Σταύρου
Μετά το πέρας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ακολουθεί η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, η οποία σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο κατά τη διάρκεια της συνέβησαν “Μεγάλα” και σημαντικά γεγονότα, όπως τα Άγια Πάθη, η Σταύρωση και η Ανάσταση του Κύριου Ιησού Χριστού.
Το ερώτημα που ανακύπτει μέσα από την πορεία των παθών της Μεγάλης Εβδομάδας, αφορά το πως εμείς οι πιστοί θα πρέπει να βιώσουμε τα Πάθη και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού.
Τα πάθη του Κυρίου, σε ψυχολογικό επίπεδο, συμβολίζουν τα πάθη που περνάει κάθε άνθρωπος στην καθημερινή του ζωή. Έρχονται να μας θυμίσουν οτι, όσο καλά και αν κυλάει η ζωή κάποιου ωστόσο, στη ζωή του θα υπάρχουν πάντα οι δύσκολες στιγμές, τα πράγματα που δεν μπορεί κανείς να ελέγξει, οι συγκυρίες ή τα δυσάρεστα που συμβαίνουν ξαφνικά και ταράζουν την ομαλή ζωή και τη ρουτίνα.
Η Μεγάλη Εβδομάδα συμβολίζει τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου, τα προσωπικά πάθη που βασανίζουν τον κάθε ένα και του θυμίζει με αμείλικτο τρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες.
Ο Χριστός με τη θέλησή Του σταυρώθηκε και αναστήθηκε για να σωθεί ο κόσμος στον οποίο εμείς ζούμε σήμερα. Τώρα εμείς είμαστε αυτοί που θα πρέπει να κουβαλήσουμε τον μαρτυρικό σταυρό για τις δικές μας αμαρτίες και να επωμιστούμε το βάρος. Από τη στιγμή που ο Κύριος σταυρώθηκε για να μας σώσει, μπορούμε την αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την κάνουμε και υποκειμενική-προσωπική σωτηρία.
Η μαρτυρική Μεγάλη Εβδομάδα έρχεται να μας διδάξει πως ακόμη και αν μπορεί να περάσουμε δύσκολες στιγμές στη ζωή μας που πιθανόν να μας πονέσουν και να μας γονατίσουν, αντί να κάνουμε την ερώτηση “γιατί Θεέ μου” θα πρέπει να κουβαλήσουμε τον δικό μας σταυρό, όπως έκανε και ο Κύριος και να περιμένουμε τη δική μας Ανάσταση. Ο δρόμος πάντα είναι μακρύς, αλλά στο τέλος με την ευλογία του Κυρίου έρχεται και η λύτρωση!
Το μήνυμα της Ανάστασης έρχεται να μας θυμίσει με πολύ επίκαιρο τρόπο ότι, παρ’ όλες τις δυσκολίες, τις αντιξοότητες, ακόμα και το θάνατο γύρω μας, ωστόσο μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο.
Όπως είπε και ο Ντοστογιέφσκι, στους “Αδελφούς Καραμαζώφ” ‘Με τον Θεό, όλα είναι δυνατά’.
Πρόκειται για ένα μήνυμα ελπίδας που ξεπερνάει τους περιορισμούς μας και θριαμβεύει πάνω στους χειρότερους φόβους μας.
Παρακάτω γίνεται αναφορά με τα κυρίαρχα γεγονότα που κυριαρχούν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας.
Τη Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαΐων βράδυ) κυριαρχούν δύο γεγονότα:
α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιου του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και την ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του. β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22). Τα γεγονότα αυτά συμβολίζουν τη Συναγωγή των Εβραίων και γενικά τη ζωή του ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.
Τη Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ) ζούμε δύο παραβολές: α) Των Δέκα Παρθένων (Ματθ. 25, 1-13), που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία. β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25, 14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί, να καλλιεργούμε και να αυξάνουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.
Η Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ) είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47) που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής (δεν έχει καμία σχέση με το πρόσωπο της Μαρίας της Μαγδαληνής που κάποιοι εσφαλμένα συγχέουν).
Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ): Πριν ξεκινήσει η Ακολουθία του Νιπτήρος, στις 5.00 συνήθως, η Εκκλησία μας τελεί σε όλους τους Ιερούς Ναούς το μυστήριο του ευχελαίου, ως ένα επιπρόσθετο εφόδιο, σε συνδυασμό με τη νηστεία, την άσκηση και την εξομολόγηση, στην προετοιμασία των πιστών για να συμπάθουν με τον Κύριό μας και στη συνέχεια στην κατεξοχήν Ακολουθία γιορτάζουμε 4 γεγονότα: α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία (σε κάποιους Ιερούς Ναούς και εκκλησίες τελούν την Ακολουθία και «αναπαριστούν» αυτή την πράξη του Χριστού μας). β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. γ) Την Προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών. δ) Την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.
Τη Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ) έχουμε τα κατεξοχήν πάθη του Κυρίου μας, τελείται δηλαδή η «Ακολουθία των Παθών» όπου θυμόμαστε και βιώνουμε τα σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. Δηλαδή: α) Τα πτυσίματα, β) τα μαστιγώματα, γ) τις κοροϊδίες, δ) τους εξευτελισμούς, ε) τα κτυπήματα, στ) το αγκάθινο στεφάνι και, κυρίως, τη ζ) Σταύρωση και η) τον θάνατο του Χριστού μας.
Το Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωί και βράδυ) γιορτάζουμε: α) την Ταφή του Κυρίου και β) την Κάθοδό Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωί (ημερολογιακά) τελούνται οι εξής ακολουθίες: Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και στις 12 το μεσημέρι Ακολουθία της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή η Ταφή του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και τον Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ (ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου.
Κυριακή του Πάσχα (Μεγάλο Σάββατο πρωί και νύχτα από τις 12 π.μ.): Το Μεγάλο Σάββατο (ημερολογιακά) το πρωί έχουμε τη λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από τη φθορά και τον θάνατο! Το Μεγάλο Σάββατο στις 12 το βράδυ τελείται η Ακολουθία της Αναστάσεως και εν συνεχεία η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως. Εκεί έχουμε τη ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.
Αναστασία Σταύρου
(Πολιτικός Επιστήμων-Οικονομολόγος)