Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος της εφημερίδας μας
Ενδιαφέροντα

Οι νοικοκυρές στην Ινδία αυτοκτονούν, αλλά δε γίνονται «είδηση»

Ο κόσμος ξέρει για τις αυτοκτονίες των αγροτών στην Ινδία. Αλλά για τις αυτοκτονίες των γυναικών δε γνωρίζει και πολλά. Κι όμως, το 2014 πάνω από 20.000 νοικοκυρές αυτοκτόνησαν στην Ινδία. Αριθμός τετραπλάσιος σε σχέση με τους αγρότες. Το 47% των γυναικών που αυτοκτόνησαν, ήταν νοικοκυρές. Αλλά δε γίνονται πρωτοσέλιδο. Και υπάρχουν λόγοι. Και για το φαινόμενο, και για τη «μιντιακή» έλλειψη ενδιαφέροντος. Της Μάχης Μαργαρί

«Η σιωπηλή επιδημία των αυτοκτονιών των νοικοκυρών», έγραφε τον περασμένο χρόνο στην ιστοσελίδα του το IndiaSpend. Το ζήτημα θέλησε να ξαναφέρει στο φως ο ανταποκριτής του δικτύου BBC στην Ινδία, Σούτικ Μπίσβας. Διαφορές, γράφει, υπάρχουν από κρατίδιο σε κρατίδιο. Αλλά, η αλήθεια είναι ότι πάνω από 20.000 νοικοκυρές βάζουν τέλος στη ζωή τους κάθε χρόνο από το 1997.

Ο Πίτερ Μάγιερ διδάσκει πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο της Αδελαϊδας. Μελετά εδώ και καιρό το ζήτημα των αυτοκτονιών στην Ινδία. Αναρωτιέται γιατί παίρνουν μικρή προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης. Αλλά και γιατί συμβαίνουν. Ειδικά όταν στις δυτικές κοινωνίες, όπως σημειώνει ο καθηγητής, «ο γάμος προστατεύει από την αυτοκτονία τις παντρεμένες γυναίκες». Αλλά στην Ινδία, φαίνεται ότι ο «κανόνας» δεν ισχύει.

Μελετώντας τα στοιχεία για όλες τις αυτοκτονίες στην Ινδία,  έγραφε το 2015 η εφημερίδα Indian Express, παρατηρούμε ότι καθώς περνούν οι δεκαετίες, στις  νοικοκυρές αναφέρονται σημαντικά περισσότερες αυτοκτονίες από ό, τι σε οποιαδήποτε άλλη δημογραφική κατηγορία. Αποτελούν το 20% των αυτοκτονιών στην Ινδία, ενώ αυτές των αγροτών είναι το 12%.

Γυναίκες παγιδευμένες

Επικοινωνούμε με τον Βίκραμ Πατέλ, γνωστό ψυχίατρο με έδρα στη Γκόα, καθηγητή στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, από τους συγγραφείς μελέτης της Lancet το 2012 για το ζήτημα. Μας λέει ότι ο δείκτης αυτοκτονιών είναι τόσο υψηλός μεταξύ των νοικοκυρών της Ινδίας, «εξαιτίας του μειονεκτήματος του φύλου, το οποίο επηρεάζει τη θέση τους στη συζυγική σχέση -για παράδειγμα, η έκθεσή τους σε ψυχολογική και σωματική βία. Επίσης,εξαιτίας της περιορισμένης αυτονομίας που έχουν στη λήψη αποφάσεων».

Ο ίδιος έχει πει ότι, «πολλές γυναίκες υποχρεώνονται να παντρευτούν με προξενιό. Έχουν όνειρα και προσδοκίες, αλλά συχνά δεν παντρεύονται υποστηρικτικούς συζύγους. Πολλές φορές δεν τις υποστηρίζουν ούτε οι γονείς τους. Παγιδεύονται σε ένα δύσκολο σύστημα και κοινωνικό περιβάλλον. Η έλλειψη μιας ρομαντικής, στοργικής σχέσης εμπιστοσύνης με τον σύζυγό τους, που έρχεται ως αποτέλεσμα, μπορεί να οδηγήσει σε τέτοιες τραγωδίες».

Ο καθηγητής Μάγιερ και η συν-ερευνήτριά του Ντέλα Στιν, παρατήρησαν ότι ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι μεγαλύτερος την πρώτη ή δεύτερη δεκαετία του γάμου τους, δηλαδή στις ηλικίες 30-45.

«Διαπιστώσαμε ότι η γυναικεία εγγραμματοσύνη, ο βαθμός έκθεσης στα μέσα ενημέρωσης, το μικρότερο μέγεθος οικογένειας, όλα δείκτες γυναικείας δύναμης, συνδέονται με αυξημένα ποσοστά αυτοκτονιών σε αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες.»

Ο καθηγητής Μάγιερ λέει στο BBC ότι πιστεύει πως ο υψηλός δείκτης αυτοκτονιών συνδέεται με «τη φύση του κοινωνικού μετασχηματισμού στη δομή της οικογένειας που συμβαίνει στην Ινδία» Υπάρχουν συγκρούσεις με συζύγους και γονείς και «οι σχέσεις ανάμεσα σε ελάχιστα μορφωμένες πεθερές και πιο μορφωμένες ανυπάκουες νύφες» είναι πηγή έντασης.

«Στίγμα», το διαζύγιο

Μια μορφωμένη σύζυγος είναι πιο πιθανό να «σχηματίσει μια ισχυρή συμμαχία με τον σύζυγό της και να τον πείσει να αποκολληθεί από τους γονείς του και να δημιουργήσουν μια δική τους πυρηνική οικογένεια», σύμφωνα με μελέτη της Τζόαν Μόλερ.

Αλλά αν οι γυναίκες μορφώνονται και αποκτούν περισσότερη δύναμη, γιατί δεν έχουν το διαζύγιο ως επιλογή σε έναν προβληματικό γάμο, και καταλήγουν να αφαιρέσουν τη ζωή τους; «Το διαζύγιο δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό στις περισσότερες κοινότητες στην Ινδία, οπότε οι γυναίκες που βρίσκονται σε έναν γάμο ο οποίος τους προκαλεί δυστυχία, αισθάνονται παγιδευμένες», μας λέει ο Βίκραμ Πατέλ.

Θα άλλαζε κάτι αν δούλευαν εκτός σπιτιού; «Σε κάποιο βαθμό, επειδή η δουλειά δίνει μεγαλύτερη οικονομική ανεξαρτησία, αλλά η κοινωνική πίεση να παραμείνουν παντρεμένες θα εξακολουθήσει να κάνει κάποιες γυναίκες να αισθάνονται παγιδευμένες.»

Και τα πράγματα χειροτερεύουν λόγω της έλλειψης ιατρικής φροντίδας για ασθενείς με κατάθλιψη. Σε αυτά, έρχεται να προστεθεί και το κοινωνικό στίγμα που συνδέεται με την ψυχική ασθένεια.

Η «σιωπή» των μέσων ενημέρωσης

Τα προηγούμενα χρόνια, πολλά από τα μεγαλύτερα δίκτυα ενημέρωσης ασχολήθηκαν με το ζήτημα των αυτοκτονιών των αγροτών. Μίλησαν για «σοκαριστική επιδημία», αναρωτήθηκαν, ρώτησαν, και συζήτησαν για τις αιτίες. Και έπραξαν σωστά. Πολλοί, όμως, αναρωτιούνται για ποιους λόγους δεν πήρε ανάλογη προβολή και το αντίστοιχο, -μεγαλύτερης έκτασης, σύμφωνα με τα στοιχεία- φαινόμενο με τις γυναίκες-νοικοκυρές στο επίκεντρο.

Τα μέσα ενημέρωσης δεν ασχολούνται με το ζήτημα επειδή, όπως λέει ο Βίκραμ Πατέλ, «δεν προκαλεί τόση αίσθηση όση το ζήτημα των αυτοκτονιών των αγροτών».
Και ο ψυχίατρος Λάκσμι Βιζακουμάρ σημειώνει ότι το σημείο-«κλειδί» είναι η έλλειψη πολιτικών συνεπειών. «Είναι απλό. Αυτές οι αυτοκτονίες δεν είναι πολιτικά σημαντικές, γι΄αυτό και οι πολιτικοί και οι ειδικοί δε συζητούν και πολύ για αυτές».

Η δημοσιογράφος-ερευνήτρια Καλπάνα Σάρμα πιστεύει ότι το πρόβλημα έχει ρίζες πιο βαθιά. «Το φύλο είναι αόρατο για τα μέσα ενημέρωσης. Κάτι που, κατά κάποιον τρόπο είναι χειρότερο από τον μισογυνισμό. Υπάρχει μια έλλειψη ενασχόλησης με ζητήματα που αφορούν τις γυναίκες.»

Πηγές: BBC, IndiaSpend, Indian Express – Από την ΕΡΤ

enloutrakio

Σχετικά Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button